1 00:00:08,280 --> 00:00:12,960 Goedemiddag, mijn naam is Simon Broersma. Ik ben hoofdredacteur van Skipr. 2 00:00:13,080 --> 00:00:18,640 Hartelijk welkom bij dit live webinar over kansen voor de zorg in coronatijd. 3 00:00:18,760 --> 00:00:22,400 Dit webinar is een initiatief van De Juiste Zorg op de Juiste Plek... 4 00:00:22,520 --> 00:00:24,640 in samenwerking met Skipr. 5 00:00:24,760 --> 00:00:29,720 De Juiste Zorg op de Juiste Plek, een door het zorgveld gedragen programma... 6 00:00:29,840 --> 00:00:33,080 om zorg te voorkomen, te verplaatsen en te vervangen... 7 00:00:33,200 --> 00:00:36,960 en zo onze zorg klaar te maken voor de toekomst. 8 00:00:37,080 --> 00:00:41,640 Op 26 juni is een voortgangsrapportage naar de Kamer gestuurd... 9 00:00:41,760 --> 00:00:44,800 over het programma De Juiste Zorg op de Juiste Plek. 10 00:00:44,920 --> 00:00:50,600 Daarin stelt scheidend minister Martin van Rijn dat het programma in een nieuw stadium komt. 11 00:00:50,720 --> 00:00:55,200 Enthousiasmeren en pionieren maken plaats voor transformatie in de praktijk... 12 00:00:55,320 --> 00:00:58,640 implementatie en organiseerbaarheid. 13 00:00:58,760 --> 00:01:01,800 En, schrijft hij: Ik verwacht van alle partijen... 14 00:01:01,920 --> 00:01:05,440 dat domeinoverstijgende samenwerking het uitgangspunt wordt. 15 00:01:05,560 --> 00:01:09,040 Dat zij preventie een belangrijker plek geven in het denken en doen... 16 00:01:09,160 --> 00:01:12,720 en dat er volop wordt doorgepakt met innovatie en e-health. 17 00:01:12,840 --> 00:01:15,680 Samenwerking, e-health en preventie. 18 00:01:15,800 --> 00:01:19,880 Toevallig ook de drie pijlers van De Juiste Zorg op de Juiste Plek... 19 00:01:20,000 --> 00:01:24,640 die de afgelopen tijd in de coronacrisis een enorme boost hebben gekregen. 20 00:01:24,760 --> 00:01:27,240 Wat kunnen we leren van deze gezondheidscrisis? 21 00:01:27,360 --> 00:01:33,360 Hoe behouden we de positieve veranderingen die deze crisis gelukkig ook in gang heeft gezet? 22 00:01:33,480 --> 00:01:38,760 Bij mij in de studio zijn twee mensen die zich actief in dat debat hebben geroerd: 23 00:01:38,880 --> 00:01:43,240 Sophie Bijloos en Danka Stuijver. Welkom. -Dank je wel. 24 00:01:43,360 --> 00:01:47,760 Sophie, jij bent bestuursadviseur, interim-bestuurssecretaris... 25 00:01:47,880 --> 00:01:52,000 projectleider en onderzoeker in de zorg, en ook opiniemaker. 26 00:01:52,120 --> 00:01:56,080 Hoe voelt dat? -Ja, mooie titel, dank je wel. 27 00:01:56,200 --> 00:02:01,320 Danka, jij bent huisarts en columnist bij de Volkskrant, en dus ook opiniemaker. 28 00:02:01,440 --> 00:02:04,120 Ja, anders stond ik hier niet, denk ik. 29 00:02:04,240 --> 00:02:09,880 Wij gaan zo meteen met jullie in gesprek. Eerst een paar praktische punten van aandacht. 30 00:02:10,000 --> 00:02:14,800 Rechts in beeld, voor mij links, maar voor u rechts... 31 00:02:14,920 --> 00:02:17,240 ziet u een plek waar u vragen kunt stellen. 32 00:02:17,360 --> 00:02:21,480 Een aantal van deze vragen over de thema's die we vandaag behandelen... 33 00:02:21,600 --> 00:02:24,080 zullen we live in de uitzending beantwoorden. 34 00:02:24,200 --> 00:02:27,280 Andere vragen, want we kunnen ze niet allemaal beantwoorden... 35 00:02:27,400 --> 00:02:31,240 zullen na afloop door het loket Zorg voor innoveren worden beantwoord. 36 00:02:31,360 --> 00:02:35,240 Die komen ook uiteindelijk bij u terecht. U krijgt nog een mail daarover. 37 00:02:35,360 --> 00:02:40,240 En er komt een pagina waar alle vragen beantwoord zullen worden. 38 00:02:40,360 --> 00:02:44,880 Mocht u technische problemen hebben waardoor u deze uitzending niet kunt zien... 39 00:02:45,000 --> 00:02:48,160 dan kunt u rechtsboven op het tabblad 'help' drukken. 40 00:02:48,280 --> 00:02:52,360 Dan ziet u daar de frequently asked questions... 41 00:02:52,480 --> 00:02:56,040 over problemen met het afspelen, met geluid of beeld. 42 00:02:56,160 --> 00:03:00,840 Hopelijk ziet u dan vervolgens wel deze uitzending. 43 00:03:00,960 --> 00:03:04,680 Kunt u het niet live zien, of niet op de goede manier... 44 00:03:04,800 --> 00:03:08,040 dan kunt u het altijd na afloop nog terugkijken. 45 00:03:08,160 --> 00:03:12,480 Deze uitzending, dit webinar, is in drie delen opgeknipt. 46 00:03:12,600 --> 00:03:15,280 Ten eerste behandelen we het onderdeel e-health... 47 00:03:15,400 --> 00:03:20,360 ten tweede het onderdeel preventie en als laatste samenwerking. 48 00:03:20,480 --> 00:03:24,200 Om elk van deze onderdelen te beginnen stel ik u een vraag. 49 00:03:24,320 --> 00:03:26,000 Die kunt u live beantwoorden. 50 00:03:26,120 --> 00:03:29,400 We hebben een poll. Die kunt u met ja of nee beantwoorden. 51 00:03:29,520 --> 00:03:34,640 Die komt vol in uw beeld te staan. Zodra u heeft geantwoord, is hij weer weg. 52 00:03:34,760 --> 00:03:40,200 Het is in uw eigen belang om te antwoorden. Dan kunt u genieten van de rest van het webinar. 53 00:03:40,320 --> 00:03:45,160 Om maar meteen te beginnen met het eerste onderwerp, e-health: 54 00:03:45,280 --> 00:03:49,080 Digitale zorg heeft tijdens de coronaperiode een enorme vlucht genomen. 55 00:03:49,200 --> 00:03:52,880 We gingen massaal van face-to-face zorg naar zorg op afstand. 56 00:03:53,000 --> 00:03:56,760 Ik ben benieuwd hoe u als kijker die digitale zorg ervaart. 57 00:03:56,880 --> 00:04:01,920 Ik heb daarom ook een poll voor u, en die heet: 58 00:04:02,040 --> 00:04:05,480 Zijn slimme zorg en e-health de nieuwe norm? 59 00:04:05,600 --> 00:04:09,880 U kunt deze poll beantwoorden. Hij staat nu in uw player. 60 00:04:10,000 --> 00:04:11,960 Ik ben benieuwd wat u daarvan vindt. 61 00:04:12,080 --> 00:04:16,880 Ondertussen gaan wij alvast beginnen met onze gasten van vandaag. 62 00:04:17,000 --> 00:04:20,840 Ten eerste Danka. Welkom. Leuk dat je hier bent. 63 00:04:20,960 --> 00:04:25,960 Hoe heb jij als huisarts de digitale zorg ingezet in de coronatijd? 64 00:04:26,080 --> 00:04:30,760 Ik denk allereerst dat corona een katalysator is geweest voor de digitalisering. 65 00:04:30,880 --> 00:04:36,120 Dat is al heel mooi. Veel projecten kwamen eerder moeilijk van de grond. 66 00:04:36,240 --> 00:04:40,360 Onder het mom van patiëntveiligheid en zorgvuldigheid strandden veel projecten... 67 00:04:40,480 --> 00:04:43,120 of werden ze op de lange baan geschoven. 68 00:04:43,240 --> 00:04:47,720 Voor zorgverleners en iedereen in de zorg moet het zelfvertrouwen geven... 69 00:04:47,840 --> 00:04:54,520 dat het nu gelukt is in korte tijd om creatief en innovatief te zijn en dingen op poten te zetten. 70 00:04:54,640 --> 00:04:59,360 Een voorbeeld van een heel succesvol project is spreekuur.nl. 71 00:04:59,480 --> 00:05:02,120 Ik werk vaak op de huisartsenpost in Amersfoort. 72 00:05:02,240 --> 00:05:06,040 Vanaf het begin hebben wij daar spreekuur.nl ingezet. 73 00:05:06,160 --> 00:05:12,360 Dat is een manier voor mensen om zorg te krijgen via een chat of beeldbellen. 74 00:05:12,480 --> 00:05:18,080 Soms is er alleen maar een foto en kun je op afstand gauw hulp krijgen. 75 00:05:18,200 --> 00:05:21,680 Zeker voor die regio geldt dat mensen vaak ver moeten rijden naar de huisartsenpost... 76 00:05:21,800 --> 00:05:25,440 en soms twee uur in de wachtkamer moesten zitten. 77 00:05:25,560 --> 00:05:30,040 Voor patiënten was het duidelijk een heel groot voordeel. 78 00:05:30,160 --> 00:05:32,720 We hebben gezegd dat we in ieder geval tot het eind van het jaar... 79 00:05:32,840 --> 00:05:36,520 met spreekuur.nl blijven doorgaan omdat het echt een succes is. 80 00:05:36,640 --> 00:05:40,680 Dat is een voorbeeld waarin het heel goed gelukt is. 81 00:05:40,800 --> 00:05:46,520 In de dagpraktijken zag je ook... Ik werk zelf als waarnemer op verschillende plekken. 82 00:05:46,640 --> 00:05:49,800 Het was heel verschillend. De ene praktijk was vooruitstrevend... 83 00:05:49,920 --> 00:05:56,440 en de andere deed behalve telefonische afspraken weinig extra's. 84 00:05:56,560 --> 00:05:59,280 Je merkt nu de crisis weer wegebt... 85 00:05:59,400 --> 00:06:06,040 dat de reflex om alles weer fysiek in te plannen wel bestaat. 86 00:06:06,160 --> 00:06:08,880 Bij wie is die reflex eigenlijk? 87 00:06:09,000 --> 00:06:12,040 Onder anderen bij doktersassistentes. 88 00:06:12,160 --> 00:06:17,240 Die denken: Het kan weer, dus waarom zouden we digitale zorg leveren? 89 00:06:17,360 --> 00:06:24,040 En het triagesysteem dat we nu hebben is niet gemaakt voor het onderscheid wel of geen... 90 00:06:24,160 --> 00:06:28,000 We zeggen vaak: Moet iemand nu gezien worden of kan het binnen drie dagen? 91 00:06:28,120 --> 00:06:30,200 Moet het binnen een uur of binnen drie uur? 92 00:06:30,320 --> 00:06:34,840 Maar we hebben niet duidelijk de afspraak over wanneer het digitaal kan of fysiek moet. 93 00:06:34,960 --> 00:06:38,480 Het is heel belangrijk dat we daarnaar gaan kijken. 94 00:06:38,600 --> 00:06:44,520 Maar heb je de afgelopen maanden niet ervaren wanneer het fysiek moet of digitaal kan? 95 00:06:44,640 --> 00:06:49,920 Ja, in het begin moest het allemaal op afstand. We hadden niet veel keus. 96 00:06:50,040 --> 00:06:54,080 Alleen als het echt spoed was, zagen we iemand fysiek. 97 00:06:54,200 --> 00:06:58,520 Dat is niet altijd goed geweest. Veel mensen hebben er kritiek op geleverd. 98 00:06:58,640 --> 00:07:02,560 Alleen, nu heb je de kans om te kiezen. 99 00:07:02,680 --> 00:07:06,720 Dan moet je wel weten wanneer je waarvoor kunt kiezen. 100 00:07:06,840 --> 00:07:12,440 Het moet ook een duidelijke plek in de agenda hebben voor een huisarts of specialist. 101 00:07:12,560 --> 00:07:17,600 Het moet geen ondergeschoven kindje zijn. Er moet gewoon tien minuten voor staan. 102 00:07:17,720 --> 00:07:22,480 Mensen moeten weten: Op dat moment heb ik een belafspraak met mijn huisarts. 103 00:07:22,600 --> 00:07:28,280 En niet ergens tussen één en vijf, want dan zal het nooit serieus van de grond komen. 104 00:07:28,400 --> 00:07:32,120 Dus er moet een duidelijk moment zijn waarop er gebeld wordt. 105 00:07:32,240 --> 00:07:36,080 De afspraak waarop je normaal in de wachtkamer wacht... 106 00:07:36,200 --> 00:07:39,000 die tijdspanne heb je ook nodig om gebeld te worden. 107 00:07:39,120 --> 00:07:42,680 Als dat dat erg losgelaten wordt, wordt het geen succes. 108 00:07:42,800 --> 00:07:44,440 Nee, dan kiezen mensen daar niet voor. 109 00:07:44,560 --> 00:07:49,200 Ze willen precies weten wanneer de afspraak is en dan op die manier geholpen worden. 110 00:07:49,320 --> 00:07:50,960 Ja. dank je wel. 111 00:07:51,080 --> 00:07:54,080 Sophie, welke successen heb jij gezien? 112 00:07:54,200 --> 00:07:57,920 Jij kijkt er natuurlijk heel anders naar als bestuurdersadviseur en interim-kracht. 113 00:07:58,040 --> 00:08:02,040 Ja. Ik vind het wel gek dat we überhaupt nog van e-health spreken. 114 00:08:02,160 --> 00:08:06,600 Ik geef ook geen e-advies, en toch heb ik heel veel online gedaan de laatste tijd. 115 00:08:06,720 --> 00:08:08,280 Ik maak daar ook geen onderscheid in. 116 00:08:08,400 --> 00:08:13,320 Ik vind dat e-health een onderdeel kan zijn van onze normale dienstverlening in de zorg. 117 00:08:13,440 --> 00:08:17,760 Dat hebben we de afgelopen maanden ook bewezen. 118 00:08:17,880 --> 00:08:20,720 Waarom gaan we daar niet mee door? 119 00:08:20,840 --> 00:08:23,000 Dat betekent ook dat ik eigenlijk denk... 120 00:08:23,120 --> 00:08:28,720 dat elke zorginstelling de randvoorwaarden zou moeten kunnen creëren... 121 00:08:28,840 --> 00:08:33,360 zodat professionals de keuze kunnen maken wat de beste zorg is om te verlenen... 122 00:08:33,480 --> 00:08:37,400 net als bij alle andere vormen van zorg. Daar hoort e-health ook bij als optie. 123 00:08:37,520 --> 00:08:41,160 Je moet zorgen dat die optie mogelijk is, dat daar kansen voor zijn. 124 00:08:41,280 --> 00:08:47,320 Ik heb als interim-directiesecretaris bij digitaal ziekenhuis Ksyos gewerkt. 125 00:08:47,440 --> 00:08:52,520 Dat is een iets andere vorm van e-health dan wat jij omschrijft, Danka. 126 00:08:52,640 --> 00:08:57,680 Wat je daar ziet, is dat de huisarts makkelijk in contact kan komen met de dermatoloog... 127 00:08:57,800 --> 00:09:01,560 op het moment dat iemand komt met een verdacht plekje op de huid. 128 00:09:01,680 --> 00:09:04,920 Door dat overleg tussen de huisarts en de dermatoloog... 129 00:09:05,040 --> 00:09:08,680 hoeven veel minder doorverwijzingen te worden gedaan naar het ziekenhuis... 130 00:09:08,800 --> 00:09:11,600 omdat de dermatoloog kan zeggen: In dit geval is er niets aan de hand. 131 00:09:11,720 --> 00:09:14,320 Of de huisarts kan zeggen: Kijk daar eens naar. 132 00:09:14,440 --> 00:09:16,680 En het voordeel is dat de huisarts dat ook meeneemt... 133 00:09:16,800 --> 00:09:19,960 en het de volgende keer zelf kan doen, dus je leert er ook nog van. 134 00:09:20,080 --> 00:09:24,480 Dat is wel mooi, want dan heb je zelfs twee pijlers van De Juiste Zorg op de Juiste Plek ineen. 135 00:09:24,600 --> 00:09:28,920 En digitalisering, én samenwerking, misschien niet domeinoverstijgend, maar wel in de keten. 136 00:09:29,040 --> 00:09:32,960 Ja, en ik denk dat er ook vormen van zorg zijn waarbij fysiek contact wel nodig is. 137 00:09:33,080 --> 00:09:37,520 Dat het onderscheid gemaakt kan worden en professionals die ruimte hebben... 138 00:09:37,640 --> 00:09:42,320 is volgens mij heel belangrijk. Een tweede toepassing die ik wel mooi vind: 139 00:09:42,440 --> 00:09:46,960 Ik werk als jurist bij Therapieland als een van mijn projecten. 140 00:09:47,080 --> 00:09:50,920 Die doen ook veel aan preventie met e-health. 141 00:09:51,040 --> 00:09:55,000 Bijvoorbeeld dat je in een organisatie een module hebt... 142 00:09:55,120 --> 00:09:58,840 waardoor medewerkers anoniem een stresstest kunnen doen... 143 00:09:58,960 --> 00:10:02,320 of kunnen kijken hoe het met hun gezondheid is. 144 00:10:02,440 --> 00:10:06,760 Dat is natuurlijk waar e-health zich goed voor leent ten opzichte van normale zorg. 145 00:10:06,880 --> 00:10:10,640 Je hoeft niet aan de bel te trekken of een afspraak te maken met een arts. 146 00:10:10,760 --> 00:10:14,640 Je kunt gewoon online anoniem zoiets doen. 147 00:10:14,760 --> 00:10:18,200 Is dat in de afgelopen maanden vaker gebruikt? -Ja. 148 00:10:18,320 --> 00:10:22,440 Is er een enorme piek geweest... 149 00:10:22,560 --> 00:10:27,120 Ik denk dat er al één stap is gezet doordat je niet het eerste consult fysiek moet hebben. 150 00:10:27,240 --> 00:10:28,920 Dat was voor corona zo. 151 00:10:29,040 --> 00:10:32,880 Tweede stap is dat misschien niet altijd een arts nodig hebt... 152 00:10:33,000 --> 00:10:35,840 en ook preventief al met e-health kunt werken. 153 00:10:35,960 --> 00:10:40,440 Dat is in ontwikkeling, maar daar zijn nog grote stappen in te zetten. 154 00:10:40,560 --> 00:10:45,480 Ondertussen hebben al een heleboel mensen gereageerd op de poll. 155 00:10:45,600 --> 00:10:50,960 De poll: Zijn slimme zorg en e-health de nieuwe norm? 156 00:10:51,080 --> 00:10:55,000 Je ziet dat 76 procent van de mensen dit beaamt en 24 procent niet. 157 00:10:55,120 --> 00:11:00,880 Zeg maar drie kwart tegen een kwart. Hoe staan jullie daar tegenover? 158 00:11:01,000 --> 00:11:02,400 Ja, Sophie? 159 00:11:02,520 --> 00:11:08,560 Niet voor complexe zorg waarbij je iemand echt moet zien om te beoordelen wat de beste zorg is. 160 00:11:08,680 --> 00:11:11,040 Maar ik denk dat het complementair aan elkaar kan zijn. 161 00:11:11,160 --> 00:11:16,040 Dus e-health zeker nieuwe norm, als een van de opties om goede zorg te leveren. 162 00:11:16,160 --> 00:11:22,400 Ik denk vooral de laag-complexe vragen, die makkelijk online kunnen worden afgehandeld... 163 00:11:22,520 --> 00:11:26,680 of in het geval het lastig is voor mensen om ergens te komen... 164 00:11:26,800 --> 00:11:29,920 dat je dit alternatief kunt bieden. 165 00:11:30,040 --> 00:11:31,440 En Danka? 166 00:11:31,560 --> 00:11:36,320 Ik denk dat het juist voor mensen met een chronische aandoening goed kan zijn. 167 00:11:36,440 --> 00:11:40,640 Je kunt een app hebben waarbij mensen zelf hun suikers kunnen bijhouden. 168 00:11:40,760 --> 00:11:46,080 Vroeger had je die boekjes waarin je op bepaalde tijdstippen suikers moest noteren. 169 00:11:46,200 --> 00:11:50,760 Maar de jongere generatie zegt: Ik scan dat met m'n telefoon. 170 00:11:50,880 --> 00:11:53,440 Daar heb ik dat lijstje in. Dat wil ik in een app zetten. 171 00:11:53,560 --> 00:11:59,360 Dan wil ik toegang geven aan een huisarts, diëtist of specialist om die gegevens te zien. 172 00:11:59,480 --> 00:12:03,040 Idealiter zou het zo zijn dat die ook met elkaar kunnen communiceren... 173 00:12:03,160 --> 00:12:05,920 met de patiënt in plaats van over de patiënt. 174 00:12:06,040 --> 00:12:10,800 Nu hebben we overleg over iemand en koppel ik dat terug. 175 00:12:10,920 --> 00:12:15,360 Maar dan kan een patiënt veel meer de regie houden en kan de arts een coach zijn. 176 00:12:15,480 --> 00:12:17,880 Dat zou de ideale wereld zijn. 177 00:12:18,000 --> 00:12:23,040 Dat is voor veel artsen prettig, maar heeft ook voor veel patiënten de toekomst. 178 00:12:23,160 --> 00:12:29,000 Leuk om daar even over verder te gaan. Er is een vraag binnengekomen van Quinta Ansem. 179 00:12:29,120 --> 00:12:32,760 Die reageert op jou, Sophie. Ze zegt: 180 00:12:32,880 --> 00:12:37,720 Hoezo de professional de keus geven wat goede zorg zou zijn? Waar is de wens van de klant? 181 00:12:37,840 --> 00:12:41,360 Ja, ik zou ook zeker zeggen: in samenspraak met de klant. 182 00:12:41,480 --> 00:12:44,240 Soms is er niet eens een arts, wat ik net zei. 183 00:12:44,360 --> 00:12:50,400 Je kunt ook een klant direct toegang geven tot bepaalde modules van zorg. 184 00:12:50,520 --> 00:12:57,320 Maar ik denk wel dat het voor patiënten, voor klanten, voor cliënten, bewoners... 185 00:12:57,440 --> 00:13:02,720 ook prettig is om de mening van de arts te hebben. 186 00:13:02,840 --> 00:13:07,440 Soms is die interactie wel belangrijk. -Jazeker. 187 00:13:07,560 --> 00:13:09,720 Wat je toch heel vaak merkt... 188 00:13:09,840 --> 00:13:16,000 zowel bij de huisarts als bij zorgorganisaties in de tweede lijn of in de ouderenzorg... 189 00:13:16,120 --> 00:13:22,080 is dat de patiënt heel graag aan de slag wil met digitalisering. 190 00:13:22,200 --> 00:13:24,320 Maar uiteindelijk lukt het toch niet... 191 00:13:24,440 --> 00:13:29,880 omdat de medewerkers er nog niet goed in geschoold zijn of het niet willen. 192 00:13:30,000 --> 00:13:35,040 Misschien willen ze wel, maar zijn er geen mogelijkheden. Ze zien veel beren op de weg. 193 00:13:35,160 --> 00:13:39,080 Wat zouden we aan die cultuurverandering moeten doen... 194 00:13:39,200 --> 00:13:42,760 om dit nu blijvend te laten vliegen? Misschien eerst Danka. 195 00:13:42,880 --> 00:13:46,720 Dat is wel iets wat ik herken. 196 00:13:46,840 --> 00:13:51,360 Heel veel artsen, maar ook andere professionals in de zorg... 197 00:13:51,480 --> 00:13:57,280 zetten de hakken in het zand voor het onbekende. Wat de boer niet kent, dat eet hij niet. 198 00:13:57,400 --> 00:14:00,920 Ze denken: Het gaat goed zo en we kunnen zo verdergaan. 199 00:14:01,040 --> 00:14:05,240 Maar als je vanuit het grotere plaatje kijkt, gaat het niet goed. 200 00:14:05,360 --> 00:14:11,600 We hebben een te hoge druk op de zorg en hebben manieren nodig om die te verlichten. 201 00:14:11,720 --> 00:14:17,000 Ik denk dat mensen vooral niet goed weten hoe dat dan moet. 202 00:14:17,120 --> 00:14:21,480 Daarnaast speelt geld een rol, zoals bij alles in de zorg. 203 00:14:21,600 --> 00:14:26,800 Er was nooit duidelijkheid over de financiering van die consulten of zorg op afstand. 204 00:14:26,920 --> 00:14:31,880 Wie gaat dat betalen? Krijg ik dan nog wel hetzelfde als wanneer iemand voor mij zit? 205 00:14:32,000 --> 00:14:36,760 Het is belangrijk dat daar duidelijke afspraken over komen met de zorgverzekeraars. 206 00:14:36,880 --> 00:14:41,360 Die afspraken zijn er voor een groot deel in korte tijd gekomen. 207 00:14:41,480 --> 00:14:44,960 Dat zijn echt dingen die we willen behouden uit het afgelopen trimester of half jaar. 208 00:14:45,080 --> 00:14:47,440 Maar je moet het toch nog breder maken. 209 00:14:47,560 --> 00:14:51,440 Wat nou als je iemand begeleidt in een app, wat ik net zei... 210 00:14:51,560 --> 00:14:56,200 en je spendeert daar een kwartier aan, hoe ga je dat dan bekostigen? 211 00:14:56,320 --> 00:15:02,960 Ga je dan doorgeven dat je die tijd hebt besteed? Hoe moet je daar vorm aan geven? 212 00:15:03,080 --> 00:15:07,880 Dat is heel belangrijk. Voor veel mensen is dat een reden om te zeggen: 213 00:15:08,000 --> 00:15:10,920 Ik doe het fysiek, want dan weet ik precies wat ik verdien. 214 00:15:11,040 --> 00:15:15,320 Nu hebben we het over de artsen en de mensen op de werkvloer. 215 00:15:15,440 --> 00:15:18,480 Hoe kun je daar bestuurlijk wat mee doen? Kun jij daar meer over vertellen, Sophie? 216 00:15:18,600 --> 00:15:23,520 Ja, ik denk dat het een bestuurlijke keuze is om het mogelijk te maken in je organisatie. 217 00:15:23,640 --> 00:15:27,160 Het is belangrijk dat je als bestuurder en als manager... 218 00:15:27,280 --> 00:15:29,960 die ruimte biedt aan professionals om die keuze te maken. 219 00:15:30,080 --> 00:15:35,840 Dat kan door te kijken wat er allemaal op de markt is en daar keuzes in te maken... 220 00:15:35,960 --> 00:15:37,960 in samenspraak met je professionals. 221 00:15:38,080 --> 00:15:40,800 Ik denk dat zorggebruikers hier ook een belangrijke rol in hebben. 222 00:15:40,920 --> 00:15:46,480 Die kunnen ook gewoon afdwingen dat ze de mogelijkheid hebben voor digitale zorg. 223 00:15:46,600 --> 00:15:49,440 Ik zou hen ook willen aanmoedigen om dat te doen. 224 00:15:49,560 --> 00:15:53,880 Ja, dat is meteen een heel mooi bruggetje naar de volgende. 225 00:15:54,000 --> 00:15:57,640 Dit is meneer of mevrouw van Delden. 226 00:15:57,760 --> 00:16:01,240 Die vraagt: Voor kwetsbare oudere patiënten is e-health wel een grote stap. 227 00:16:01,360 --> 00:16:03,080 Hoe komen we ze tegemoet? 228 00:16:03,200 --> 00:16:08,000 Is een van jullie daar... Sophie, zou je daar iets over kunnen zeggen? 229 00:16:08,120 --> 00:16:11,640 Ik ben momenteel bij twee ouderenzorginstellingen werkzaam. 230 00:16:11,760 --> 00:16:15,760 Ik heb ook heel weinig toepassingen van digitale zorg gezien. 231 00:16:15,880 --> 00:16:17,400 Misschien is het ook een grote stap. 232 00:16:17,520 --> 00:16:24,240 Aan de andere kant zie je ook dat in coronatijd aandacht werd besteed aan mensen het leren... 233 00:16:24,360 --> 00:16:26,400 en dat het dan best te doen is. 234 00:16:26,520 --> 00:16:31,600 Het is natuurlijk ook zo dat er steeds meer generaties wel mee zijn opgegroeid... 235 00:16:31,720 --> 00:16:35,960 of in ieder geval contact hebben met hun kleinkinderen via digitale wegen. 236 00:16:36,080 --> 00:16:38,600 Dus ik vind dat niet een valide excuus. 237 00:16:38,720 --> 00:16:44,080 Misschien geldt dat voor een deel, maar het geldt ook voor een heel groot gedeelte niet. 238 00:16:44,200 --> 00:16:51,720 Laten we hen verder helpen en de mensen die face-to-face contact willen dat ook bieden. 239 00:16:51,840 --> 00:16:55,760 En er zijn ook nog goede technische oplossingen mogelijk... 240 00:16:55,880 --> 00:17:00,720 al is het maar een telefoon met grotere knoppen of een groter beeldscherm... 241 00:17:00,840 --> 00:17:02,960 waardoor het makkelijker is om het wel te gebruiken. 242 00:17:03,080 --> 00:17:07,600 Ja, een voorbeeld: Mijn vader is zwaar dement. 243 00:17:07,720 --> 00:17:11,240 Toen ik als enige bezoeker weer bij hem mocht komen... 244 00:17:11,360 --> 00:17:13,280 heb ik samen met hem gebeeldbeld. 245 00:17:13,400 --> 00:17:20,040 Hij kan dat niet meer, maar dan kun je daarmee toch op afstand meer mensen toelaten tot hem. 246 00:17:20,160 --> 00:17:25,040 Je kunt daar ook als mantelzorger of familie natuurlijk een rol in spelen. 247 00:17:26,560 --> 00:17:31,280 Even als afsluitende vraag van het eerste onderdeel: 248 00:17:31,400 --> 00:17:34,000 Hoe zien jullie die digitalisering verdergaan? 249 00:17:34,120 --> 00:17:39,040 Is het echt iets waar we nog heel hard aan moeten trekken de komende periode... 250 00:17:39,160 --> 00:17:43,240 of denk je: Het kantelpunt is nu wel bereikt? Danka. 251 00:17:43,360 --> 00:17:48,760 Ik denk dat de bewustwording er is. We zien dat het de toekomst heeft. 252 00:17:48,880 --> 00:17:51,800 Ik denk dat dat heel belangrijk is. 253 00:17:51,920 --> 00:17:53,880 De wil is er ook. 254 00:17:54,000 --> 00:18:00,000 Veel technische bedrijven willen graag daarin springen en dingen ontwikkelen. 255 00:18:00,120 --> 00:18:03,280 Maar de patiëntveiligheid en de zorgvuldigheid... 256 00:18:03,400 --> 00:18:08,080 die belangrijk zijn voor deze apps en de databeveiliging... 257 00:18:08,200 --> 00:18:12,560 maken dat het wat langer duurt dan je misschien zelf zou willen. 258 00:18:12,680 --> 00:18:20,440 Maar ik denk dat bij een groep patiënten en bij behandelaars de wil er is. 259 00:18:20,560 --> 00:18:26,240 Ik hoop ten eerste dat we gaan vasthouden wat we tijdens de crisis hebben opgezet. 260 00:18:26,360 --> 00:18:29,120 En ten tweede dat we het langzaam blijven uitbreiden. 261 00:18:29,240 --> 00:18:30,640 Ja. En Sophie? 262 00:18:30,760 --> 00:18:36,000 Ik zou zeggen: Morgen of vandaag beginnen en doen wat je al kunt doen. 263 00:18:36,120 --> 00:18:39,600 Misschien kun je nog niet alles digitaal, maar je kunt zeker iets. 264 00:18:39,720 --> 00:18:42,040 Zo bouw je het op en bouw je het uit. 265 00:18:42,160 --> 00:18:45,640 Dadelijk is er geen onderscheid meer tussen e-health en health. 266 00:18:45,760 --> 00:18:47,160 Dat zou mooi zijn. 267 00:18:47,280 --> 00:18:53,000 Dat is in ieder geval het einde van het eerste onderdeel van dit webinar. 268 00:18:53,120 --> 00:18:59,440 Ik blijf u graag oproepen om uw vragen in te sturen voor Danka en Sophie. 269 00:18:59,560 --> 00:19:03,400 Maar ook als u vragen heeft over het programma kunt u die stellen. 270 00:19:03,520 --> 00:19:08,240 Sommige vragen komen in de uitzending terecht, maar we proberen alle vragen te beantwoorden. 271 00:19:08,360 --> 00:19:12,280 Dus als u met een vraag zit, dan horen wij het graag. 272 00:19:12,400 --> 00:19:17,440 Dan gaan we verder met het tweede onderdeel. Dat is het onderdeel preventie. 273 00:19:17,560 --> 00:19:21,920 De zorg gaat niet alleen over beter maken, maar ook over het voorkomen van zorg. 274 00:19:22,040 --> 00:19:25,200 Dat werd tijdens de coronacrisis flink uitvergroot... 275 00:19:25,320 --> 00:19:29,760 want het bleek dat mensen die overgewicht hadden... 276 00:19:29,880 --> 00:19:34,280 80 procent meer kans hadden om op de IC terecht te komen. 277 00:19:34,400 --> 00:19:42,200 Ik ben benieuwd hoe u denkt over preventie. Het kan van alles zijn: 278 00:19:42,320 --> 00:19:48,560 Hoe moeten we het bekostigen? Hoe moeten we het onder de mensen krijgen? Wat is er mogelijk? 279 00:19:48,680 --> 00:19:54,120 Maar één centrale vraag: Is dit het moment om preventie... 280 00:19:54,240 --> 00:19:57,200 Er staat hier 'te voorkomen', maar zo bedoelen we dat niet. 281 00:19:57,320 --> 00:20:01,560 Om de zorg te voorkomen, dus om van preventie een groter punt te maken? 282 00:20:01,680 --> 00:20:06,040 Ik zet 'm weer in uw player, dan kunt u 'm beantwoorden. 283 00:20:06,160 --> 00:20:10,960 Is dit het moment om preventie groot te maken en zorg te voorkomen? 284 00:20:11,080 --> 00:20:15,640 Dus niet preventie te voorkomen, maar zorg te voorkomen. 285 00:20:15,760 --> 00:20:18,760 We zien uw antwoorden graag tegemoet. 286 00:20:18,880 --> 00:20:22,000 Dus is dit A: Ja, dit is het moment, we hebben het momentum te pakken... 287 00:20:22,120 --> 00:20:26,640 of B: Nee, dit is niet het moment. 288 00:20:26,760 --> 00:20:31,000 Terwijl de antwoorden binnenkomen, ga ik eventjes weer naar jullie. 289 00:20:31,120 --> 00:20:36,040 Danka, zie je al goede voorbeelden van preventieprojecten of -interventies... 290 00:20:36,160 --> 00:20:38,480 of van integratie van preventie en zorg? 291 00:20:38,600 --> 00:20:44,520 Zie je die nu ook sterker naar boven komen of is dat heel anders in de praktijk? 292 00:20:44,640 --> 00:20:48,120 Ik moet je corrigeren, want je zei iets over die 80 procent. 293 00:20:48,240 --> 00:20:53,040 Eigenlijk heeft van de patiënten met corona op de IC 80 procent overgewicht. 294 00:20:53,160 --> 00:20:56,120 Dat is wel een belangrijk onderscheid. 295 00:20:56,240 --> 00:21:02,320 Op de camera's die met name op de ic's filmden, zag je vaak heel zwaarlijvige mensen. 296 00:21:02,440 --> 00:21:06,440 Dat heeft wel een nationale wake-upcall veroorzaakt. 297 00:21:06,560 --> 00:21:11,520 In de praktijk zag ik dat mensen gingen denken: Hoe kan ik gezonder leven? 298 00:21:11,640 --> 00:21:14,800 Hoe kan ik hulp krijgen bij stoppen met roken? 299 00:21:14,920 --> 00:21:20,520 Mensen stelden vragen over hun voeding: Is een croissantje eigenlijk wel gezond? 300 00:21:20,640 --> 00:21:23,160 Nee, dat is niet zo gezond. Er zit veel suiker en vet in. 301 00:21:23,280 --> 00:21:26,200 Dus op die manier was er bewustwording. 302 00:21:26,320 --> 00:21:31,560 Om op jouw vraag terug te komen: Projecten waren er ook al voor corona. 303 00:21:31,680 --> 00:21:35,160 Eigenlijk best veel. Een groot deel was ongefinancierd. 304 00:21:35,280 --> 00:21:37,000 Het werd niet door de zorgverzekeraar betaald. 305 00:21:37,120 --> 00:21:42,880 In Nijkerk, waar ik een tijd heb gewerkt, deden fysiotherapeuten wandelprojecten... 306 00:21:43,000 --> 00:21:46,200 waarbij ze elke week een uur gingen wandelen met mensen. 307 00:21:46,320 --> 00:21:50,680 Dat was vaak heel goed voor hun mentale en fysieke gezondheid. 308 00:21:50,800 --> 00:21:56,440 Veel van die mensen hadden misschien ook wat minder sociale contacten. 309 00:21:56,560 --> 00:21:58,880 Die mensen betaalden tweeënhalve euro per maand. 310 00:21:59,000 --> 00:22:03,240 Die fysiotherapeuten deden het eigenlijk vanuit een gevoel van goed doen. 311 00:22:03,360 --> 00:22:06,120 Terwijl, als je nagaat... -Je kon er niks van kopen. 312 00:22:06,240 --> 00:22:11,400 Terwijl we allemaal weten hoe goed dat eigenlijk voor die mensen is. 313 00:22:11,520 --> 00:22:14,640 Als je kijkt naar de zorgkosten elk jaar... 314 00:22:14,760 --> 00:22:17,920 gaat van de 80 miljard maar 2 miljard naar preventie. 315 00:22:18,040 --> 00:22:21,600 Dan denk ik wel: Hoe kan dat nou? Waarom is dat zo lastig? 316 00:22:21,720 --> 00:22:28,360 Ik denk dat er twee belangrijke zaken moeten worden getackeld voor de preventieve zorg... 317 00:22:28,480 --> 00:22:32,880 wil je dat sterker op de kaart zetten. Een daarvan is kennisoverdracht. 318 00:22:33,000 --> 00:22:38,440 Als er in Duitsland een mooi onderzoek is naar een nieuw medicijn voor kanker... 319 00:22:38,560 --> 00:22:42,760 komt het in een blad met een hoge impactfactor, zoals The Lancet of New England of JAMA. 320 00:22:42,880 --> 00:22:48,520 Dan leest een oncoloog in Amerika dat en denkt: Dat is interessant voor mijn patiënten. 321 00:22:48,640 --> 00:22:52,680 Dat is een internationale verdeling van kennis. Dat is ook mooi. 322 00:22:52,800 --> 00:22:56,960 Dat is de reden waarom we wetenschap doen en waarom we die bladen hebben. 323 00:22:57,080 --> 00:23:01,120 Maar voor preventieve zorg... Er zijn ontzettend veel mooie projecten gedaan. 324 00:23:01,240 --> 00:23:04,120 Maar we weten het niet zo goed van elkaar. Internationaal al helemaal niet. 325 00:23:04,240 --> 00:23:06,840 Wordt er geen onderzoek naar gedaan of wordt er niet over gepubliceerd? 326 00:23:06,960 --> 00:23:10,800 Er wordt niet over gepubliceerd. Je kunt je afvragen waarom dat zo is. 327 00:23:10,920 --> 00:23:13,240 Mensen kunnen een beetje negatief zeggen: 328 00:23:13,360 --> 00:23:18,400 Het is omdat de farmaceutische industrie er niets aan verdient en zij sponsoren die bladen. 329 00:23:18,520 --> 00:23:24,080 Maar het heeft ook met onszelf te maken. Als behandelaar geven we het geen prioriteit. 330 00:23:24,200 --> 00:23:26,760 Daar moeten we heel goed naar kijken. 331 00:23:26,880 --> 00:23:29,760 En het andere, om terug te komen op die bekostiging: 332 00:23:29,880 --> 00:23:33,240 Er is geen integrale manier van bekostiging van preventieve zorg. 333 00:23:33,360 --> 00:23:37,640 Het is ook lastig omdat de kosten en baten niet bij dezelfde persoon liggen... 334 00:23:37,760 --> 00:23:39,520 en over een heel lange tijd gaan. 335 00:23:39,640 --> 00:23:43,840 Kijk naar de projecten van zorgverzekeraars, die er heus wel zijn... 336 00:23:43,960 --> 00:23:48,240 over meer beweging voor kinderen of gezonde voeding voor ouderen. 337 00:23:48,360 --> 00:23:52,440 Dat is voor een groep, niet allemaal hun klanten. Dat maakt het ingewikkeld. 338 00:23:52,560 --> 00:23:55,880 Ik denk dat als je kijkt naar een rol voor de overheid... 339 00:23:56,000 --> 00:23:59,720 dat de overheid hier echt een rol in moet gaan spelen... 340 00:23:59,840 --> 00:24:02,720 om die preventieve zorg meer op de kaart te zetten. 341 00:24:02,840 --> 00:24:06,640 Omdat het preconcurrentieel opgepakt moet worden en het niet in ons huidige stelsel past. 342 00:24:06,760 --> 00:24:09,640 Mooi gezegd. Ja, dat denk ik. -Oké. 343 00:24:09,760 --> 00:24:14,560 Sophie, hoe kunnen bestuurders en zorgverleners een actieve bijdrage leven aan preventie? 344 00:24:14,680 --> 00:24:19,600 Dat woord kennisoverdracht triggert mij wel, en ik wil wel een bekentenis doen: 345 00:24:19,720 --> 00:24:21,680 Ik heb twee kleine kinderen. 346 00:24:21,800 --> 00:24:24,640 Ik weet het niet, jij zal het misschien niet herkennen, of jij het herkent, Simon... 347 00:24:24,760 --> 00:24:28,240 maar, jij hebt er drie... 348 00:24:28,360 --> 00:24:34,320 dat ik in de vijf jaar dat ik die kinderen heb wel vijftien keer naar de huisarts ben geweest. 349 00:24:34,440 --> 00:24:38,840 Tot ik onlangs een cursus kinder-EHBO heb gedaan en dacht: 350 00:24:38,960 --> 00:24:43,880 Oké, als ik had geweten hoe die vinger eruit hoort te zien... 351 00:24:44,000 --> 00:24:48,560 en wat je kunt doen nadat ie tussen een deur komt of wat je kunt doen als je kind valt... 352 00:24:48,680 --> 00:24:52,000 dan had mij dat dertien keer huisarts bespaard. 353 00:24:52,120 --> 00:24:55,440 En dat terwijl ik ben opgegroeid in een huisartsenpraktijk, m'n vader was huisarts... 354 00:24:55,560 --> 00:24:59,000 dus je zou zeggen: Misschien heb ik toch wat kennis meegekregen. 355 00:24:59,120 --> 00:25:01,640 Maar eigenlijk vind ik het gek, als ik daarover nadenk... 356 00:25:01,760 --> 00:25:05,360 dat wij zo weinig kennis hebben over het medische en dat dat niet normaal is. 357 00:25:05,480 --> 00:25:11,000 Dus ik zou zeggen: Waarom ga je geen gezondheid op school geven als vak? 358 00:25:11,120 --> 00:25:15,640 Het tweede is dat ik denk, omdat de zorg zo'n belangrijke sector is... 359 00:25:15,760 --> 00:25:19,840 waarom doen we niet meer met maatschappelijke stages, dat mensen de zorg leren kennen. 360 00:25:19,960 --> 00:25:23,240 Ik heb op m'n zestiende in de thuiszorg gewerkt... 361 00:25:23,360 --> 00:25:28,840 en dat is een heel interessante ervaring om op te doen. 362 00:25:28,960 --> 00:25:36,080 Het helpt bovendien met de eenzaamheid van ouderen, dat er mensen over de vloer komen. 363 00:25:36,200 --> 00:25:39,160 Dan kun je zeggen: Dat moet de overheid doen... 364 00:25:39,280 --> 00:25:42,320 maar ik denk dus dat je dat als zorginstelling morgen kun initiëren. 365 00:25:42,440 --> 00:25:47,880 Ga eens kijken in je buurt, in je wijk, in je regio wat je kunt doen aan dit soort initiatieven... 366 00:25:48,000 --> 00:25:53,520 wie je kunt voorlichten, zodat de kennis niet alleen bij de artsen en zorgverleners is... 367 00:25:53,640 --> 00:25:57,600 maar ook gewoon bij leken zoals ik. -Ja. 368 00:25:57,720 --> 00:26:00,520 Ik kan je helemaal ondersteunen in jouw bekentenis. 369 00:26:00,640 --> 00:26:06,840 Ik ben ook ettelijke keren bij de huisarts geweest waarvan je achteraf dacht: Was dat nou nodig? 370 00:26:06,960 --> 00:26:08,880 Soms wel, maar vaak ook niet. 371 00:26:09,000 --> 00:26:13,240 Dan is het voor een gevoel van zekerheid dat je er toch naartoe gaat... 372 00:26:13,360 --> 00:26:16,920 terwijl het eigenlijk niet nodig is en dus geld kost. 373 00:26:17,040 --> 00:26:21,040 Ja, en daar kan, trouwens nog even aanvullend, de verzekeraar natuurlijk ook in ondersteunen... 374 00:26:21,160 --> 00:26:25,880 door te zeggen: Op het moment dat je zwanger bent, krijg je een gratis kinder-EHBO-cursus. 375 00:26:26,000 --> 00:26:29,160 Het levert niet direct wat op, maar het levert je in de komende jaren... 376 00:26:29,280 --> 00:26:32,840 misschien een besparing van tien doktersbezoekjes op. 377 00:26:32,960 --> 00:26:34,520 Ja, dat is een goede. 378 00:26:34,640 --> 00:26:39,600 Ondertussen hebben heel veel mensen op de poll laten weten wat zij ervan vinden. 379 00:26:39,720 --> 00:26:43,880 Dit is het moment om preventie een kans te geven... 380 00:26:44,000 --> 00:26:46,640 om te voorkomen dat mensen in de zorg terechtkomen. 381 00:26:46,760 --> 00:26:52,120 85% zegt ja, en 15% zegt nee. 382 00:26:52,240 --> 00:26:55,640 Heel goed dat u daar een duidelijke mening over hebt. 383 00:26:55,760 --> 00:26:59,640 Ik ben heel benieuwd. Vinden jullie dit ook? Is dit het momentum? 384 00:26:59,760 --> 00:27:02,080 Dat was het al tien jaar geleden. 385 00:27:02,200 --> 00:27:06,720 Dat zeg je wel, dat het er al tien jaar geleden was, maar tot nu toe zijn er heel veel projecten... 386 00:27:06,840 --> 00:27:09,760 niet van de grond gekomen, of in ieder geval niet opgeschaald. 387 00:27:09,880 --> 00:27:13,000 Dus misschien moeten we hier het momentum van maken. 388 00:27:13,120 --> 00:27:14,760 Absoluut. -Ja? 389 00:27:14,880 --> 00:27:16,560 En jij bent het ermee eens? -Ja, zeker. 390 00:27:16,680 --> 00:27:21,880 Oké, ik heb een vraag van een kijker. 391 00:27:22,000 --> 00:27:25,600 Freek van den Dungen zegt: 392 00:27:25,720 --> 00:27:30,960 Preventie is een heel breed begrip. Welk deel moeten we in het zorgveld oppakken? 393 00:27:31,080 --> 00:27:36,200 Je zei net ook al: Er moet ook heel veel bij de scholen terechtkomen. 394 00:27:36,320 --> 00:27:39,880 Dus welk deel? Is het voeding, sporten of ook andere zaken? 395 00:27:40,000 --> 00:27:42,120 Heb jij daar een idee over, Sophie? 396 00:27:42,240 --> 00:27:49,320 Wat ik zeg: Je kunt als zorg ook breder kijken dan je eigen rol van puur bij de patiënt. 397 00:27:49,440 --> 00:27:53,440 Dus ik denk dat daar ook een taak ligt voor het zorgveld. 398 00:27:53,560 --> 00:27:58,560 Maar aan de andere kant is het ook zo dat heel veel naar het zorgdomein is verschoven. 399 00:27:58,680 --> 00:28:01,600 Heel veel weg van bijvoorbeeld welzijnswerk en dat soort zaken. 400 00:28:01,720 --> 00:28:08,480 Terwijl je kunt zeggen: Het is goed om veel breder bezig te zijn met gezondheid... 401 00:28:08,600 --> 00:28:12,120 ook met geestelijke gezondheid, maar ook met beweging inderdaad. 402 00:28:12,240 --> 00:28:17,280 Dat zit ook op scholen, dus onderwijs heeft daar ook een heel belangrijke rol in. 403 00:28:17,400 --> 00:28:23,480 Welk onderdeel dan echt in de zorg? Dat zijn zaken als eenzaamheid bij ouderen aanpakken. 404 00:28:23,600 --> 00:28:27,880 Ook in samenspraak. Ik vind dat die domeinen veel minder gescheiden horen te worden... 405 00:28:28,000 --> 00:28:31,600 en dat je als zorg ook kunt kijken: Wat kan ik samen met anderen doen? 406 00:28:31,720 --> 00:28:36,200 Waar kan ik anderen in enthousiasmeren om dit op te pakken? 407 00:28:36,320 --> 00:28:42,000 En met welke initiatieven kan ik meehelpen of ondersteunen? 408 00:28:42,120 --> 00:28:45,600 Dus die domeinen wat minder strikt scheiden. -Ja. 409 00:28:45,720 --> 00:28:51,320 Een andere vraag, van Hanneke Witgen. Ik denk dat het 'n goede vraag is voor jou, Danka: 410 00:28:51,440 --> 00:28:56,560 Hoe kunnen we die bewustwording bij de patiënt vergroten zonder preventie te medicaliseren? 411 00:28:56,680 --> 00:28:58,760 Dat is wel een heel mooie vraag. 412 00:29:00,640 --> 00:29:03,080 Hoe ga je dat... Ik denk dat... 413 00:29:03,200 --> 00:29:07,840 Als huisarts vind ik het vaak heel lastig, omdat als iemand komt voor een bepaalde klacht... 414 00:29:07,960 --> 00:29:14,160 dan signaleer je soms ook al wel een ongezond leefpatroon. Dan bedoel ik: 415 00:29:14,280 --> 00:29:19,760 Als een kind komt met astmatische klachten en er zitten ouders bij waarvan de jas stinkt naar rook... 416 00:29:19,880 --> 00:29:26,960 dan weet je: Dat kind zit eigenlijk de hele dag in een soort van rokershol, qua stoffen. 417 00:29:27,080 --> 00:29:35,040 Of als een kind komt met een gekneusde vinger, maar je ziet ook meteen: Die heeft overgewicht. 418 00:29:35,160 --> 00:29:37,480 Dan wil je dat eigenlijk bespreken. Je wilt dat aankaarten. 419 00:29:37,600 --> 00:29:40,400 Maar je wilt ook niemand voor het hoofd stoten. Dat vind ik altijd heel lastig. 420 00:29:40,520 --> 00:29:44,960 En het lastige is ook nog eens een keer dat je maar tien minuten hebt. 421 00:29:45,080 --> 00:29:48,440 Dus ik denk dat als je wilt... 422 00:29:48,560 --> 00:29:53,240 dat je in ieder geval meehelpt aan die bewustwording... 423 00:29:53,360 --> 00:29:58,040 dan zal je in de eerste lijn meer tijd moeten krijgen voor preventieve zorg. 424 00:29:58,160 --> 00:30:02,080 Dat hoeft dus niet per se te zijn van: U gaat nu in dit programma meedraaien. 425 00:30:02,200 --> 00:30:07,240 Maar ook benoemen: Ik zie dat hij best wel zwaar is... 426 00:30:07,360 --> 00:30:11,280 zijn er lastige punten met eten? 427 00:30:11,400 --> 00:30:16,920 Zijn er redenen waarom het sporten niet lukt? Of hebben jullie een abonnement bij een sportschool? 428 00:30:17,040 --> 00:30:21,440 Zit hij op voetbal? En dan blijkt soms dat het financieel heel lastig is. 429 00:30:21,560 --> 00:30:25,120 Dan kun je mensen helpen via het buurtteam, via het gemeenteloket... 430 00:30:25,240 --> 00:30:30,360 om financiële ondersteuning te krijgen voor een plek in een voetbalteam. 431 00:30:30,480 --> 00:30:34,280 Ik noem maar even wat op. Het zijn dingen waarbij je kunt helpen... 432 00:30:34,400 --> 00:30:37,800 maar je moet er wel de tijd voor hebben, en dat maakt dat ik het lastig vind... 433 00:30:37,920 --> 00:30:41,680 maar ik denk wel dat je juist vanuit de eerste lijn... 434 00:30:41,800 --> 00:30:45,640 dus huisartsen, maar ook fysiotherapeuten en verloskundigen... 435 00:30:45,760 --> 00:30:48,120 die moeten dingen signaleren en dan bespreken. 436 00:30:48,240 --> 00:30:52,160 En het dan niet per se helemaal naar zich toe trekken, maar mensen bewustmaken: 437 00:30:52,280 --> 00:30:54,400 Ik zie dit. Hoe zit dat? 438 00:30:54,520 --> 00:30:59,160 Dan kun je, zonder het meteen te medicaliseren, de patiënt aan het denken zetten. 439 00:30:59,280 --> 00:31:02,520 Wat jij zegt, is: De zorgverlener, de huisarts... 440 00:31:02,640 --> 00:31:05,160 moet een observerende, coachende en ondersteunende rol hebben? 441 00:31:05,280 --> 00:31:11,240 Dat allemaal tegelijk. Ja, ik denk wel dat dat de toekomst gaat zijn. Ja. 442 00:31:11,360 --> 00:31:15,720 Ik heb nog een laatste vraag over dit onderwerp voordat we naar het derde onderdeel toegaan. 443 00:31:15,840 --> 00:31:20,520 Een vraag voor Sophie, die is gesteld door Elly Branderhorst. 444 00:31:20,640 --> 00:31:25,120 Zij werkt als ergotherapeut in een verpleeghuis in Brabant. Zij stelt: 445 00:31:25,240 --> 00:31:33,000 In de afgelopen maanden zijn de wachtlijsten voor opname in verpleeghuizen erg afgenomen. 446 00:31:33,120 --> 00:31:37,360 Dus mensen willen eigenlijk graag langer thuis wonen, dat zie je helemaal in een crisis... 447 00:31:37,480 --> 00:31:42,520 en er zijn preventieprogramma's waardoor mensen langer thuis kunnen blijven wonen. 448 00:31:42,640 --> 00:31:48,160 Toch zie je vrij weinig van deze projecten van de grond komen... 449 00:31:48,280 --> 00:31:52,840 omdat er moeilijkheden zijn met de financiering, denkt zij. Dus haar vraag is: 450 00:31:52,960 --> 00:31:55,440 Welke mogelijkheden zijn er voor de financiering van projecten... 451 00:31:55,560 --> 00:31:58,560 gericht op preventie van verpleeghuisopname van ouderen? 452 00:31:58,680 --> 00:32:01,760 En zijn er kansen dat dit verder ontwikkeld wordt? 453 00:32:01,880 --> 00:32:05,880 Het is een hele mond vol, maar wat vind jij daarvan? 454 00:32:06,000 --> 00:32:10,320 Het is een goede vraag, maar ik vraag me wel af of je met financiering moet beginnen... 455 00:32:10,440 --> 00:32:14,440 want ik denk dat je een heleboel kunt doen om mensen langer thuis te houden. 456 00:32:14,560 --> 00:32:19,160 Dat is ook bewezen, dat gebeurt ook, zonder dat daarvoor geld nodig is. 457 00:32:19,280 --> 00:32:23,640 En ik denk ook, als je goede ideeën hebt, dan volgt de financiering daarop. 458 00:32:23,760 --> 00:32:27,200 Dus je mag soms ook best bewijzen dat het een goed idee is... 459 00:32:27,320 --> 00:32:30,680 want inderdaad, langere zorg thuis is de toekomst. 460 00:32:30,800 --> 00:32:37,560 Je ziet de verzwaring van de zorgpakketten in de ouderenzorginstellingen... 461 00:32:37,680 --> 00:32:41,800 en je ziet ook dat mensen langer thuisblijven en dat dat wat vraagt. 462 00:32:41,920 --> 00:32:46,240 En wat dat vraagt, is bijvoorbeeld dat we weer meer als gemeenschap gaan handelen. 463 00:32:46,360 --> 00:32:50,400 Dat we meer omkijken naar onze buren. Wat tijdens corona ook is gebeurd. 464 00:32:50,520 --> 00:32:54,760 In mijn wijk waren er beertjes voor de ramen gezet zodat kinderen een speurtocht konden doen. 465 00:32:54,880 --> 00:32:58,280 Zo zijn er allemaal leuke ideeën, maar ook briefjes door de bus: 466 00:32:58,400 --> 00:33:01,920 Doe het briefje voor het raam als het goed gaat of als het niet goed gaat... 467 00:33:02,040 --> 00:33:03,640 en als we iets voor je kunnen doen. 468 00:33:03,760 --> 00:33:08,320 Ik denk dat het dus ook vraagt dat je voordat je naar financiering gaat kijken... 469 00:33:08,440 --> 00:33:14,160 eerst kijkt naar: Wat kunnen wij zelf in onze buurt, in onze omgeving al regelen voor elkaar? 470 00:33:14,280 --> 00:33:16,480 Hoe kunnen we meer voor elkaar zorgen? 471 00:33:16,600 --> 00:33:20,760 Want we gaan meer ouderen thuis krijgen die kwetsbaar zijn en het niet alleen redden. 472 00:33:20,880 --> 00:33:22,280 We hebben elkaar dus nodig. 473 00:33:22,400 --> 00:33:27,560 Zeker in de komende tijd waarin financiering toch een schaars begrip wordt... 474 00:33:27,680 --> 00:33:30,880 is het goed om te kijken naar de kleine dingen die je kunt doen voor de preventie... 475 00:33:31,000 --> 00:33:33,600 zodat je geen grote uitgaven hoeft te doen in de zorg. 476 00:33:33,720 --> 00:33:38,200 Ja, en uiteindelijk, als je daarmee zorgkosten bespaart, dan kun je nadenken over: 477 00:33:38,320 --> 00:33:42,440 Waar gaan we die kosten dan voor inzetten? Dus ik denk dat je het zo kunt zien... 478 00:33:42,560 --> 00:33:48,400 maar liever redeneren vanuit het idee dan vanuit de financiering, wat mij betreft. 479 00:33:48,520 --> 00:33:50,080 Oké, helder antwoord. 480 00:33:50,200 --> 00:33:55,080 Dan zijn we bij het einde gekomen van het tweede onderdeel van dit webinar. 481 00:33:55,200 --> 00:34:00,080 Blijf die vragen insturen, het zijn mooie vragen, ik kan ze helaas niet allemaal live beantwoorden... 482 00:34:00,200 --> 00:34:03,960 of laten beantwoorden door de dames bij mij aan tafel. 483 00:34:04,080 --> 00:34:09,080 Het laatste thema waar we het over gaan hebben: samenwerken. 484 00:34:09,200 --> 00:34:12,120 Netwerkzorg heeft de toekomst. Er zijn veel goede initiatieven... 485 00:34:12,240 --> 00:34:16,960 maar in de praktijk blijkt het complex om over de grenzen van instellingen heen samen te werken. 486 00:34:17,080 --> 00:34:21,640 Juist in die tijden van crisis zijn er heel veel mooie samenwerkingen ontstaan. 487 00:34:21,760 --> 00:34:27,880 Tegelijkertijd, nu die eerste golf van corona voorbij is, redelijk op z'n eind loopt... 488 00:34:28,000 --> 00:34:33,200 zie je ook weer dat mensen terug in hun oude gewoonten schieten. Mensen en organisaties. 489 00:34:33,320 --> 00:34:38,440 De poll die ik voor u heb, waar u ja of nee op kunt antwoorden, is: 490 00:34:38,560 --> 00:34:40,920 Is regionale samenwerking noodzakelijk... 491 00:34:41,040 --> 00:34:45,320 om de zorg doelmatiger en dichter bij de burger te organiseren? 492 00:34:45,440 --> 00:34:52,320 Ik laat 'm aan u zien en u kunt nu weer stemmen. Antwoord A is ja en antwoord B is nee. 493 00:34:52,440 --> 00:34:54,800 Dan gaan we eerst weer naar jullie. 494 00:34:54,920 --> 00:35:01,240 Danka, samenwerken in de regio om de patiënt te helpen, hoe doe je dat? 495 00:35:01,360 --> 00:35:07,520 In de crisis zag je dat het ineens een vlucht nam. 496 00:35:07,640 --> 00:35:12,320 Een voorbeeld vanuit de huisartsenpraktijk is bijvoorbeeld het luchtwegspreekuur. 497 00:35:12,440 --> 00:35:13,920 Op een gegeven moment wisten we: 498 00:35:14,040 --> 00:35:18,400 We kunnen niet mensen met hoestklachten en koorts, mogelijk corona, op de praktijk zien... 499 00:35:18,520 --> 00:35:23,000 want daar zien we ook kwetsbare mensen. Dus dat moeten we anders organiseren. 500 00:35:23,120 --> 00:35:29,360 Toen gingen we met elkaar in gesprek, praktijken die eerder helemaal niet veel samenwerkten... 501 00:35:29,480 --> 00:35:35,200 of die juist vrij ver van elkaar af stonden, misschien zelfs concurrenten van elkaar waren... 502 00:35:35,320 --> 00:35:40,200 gingen samenwerken om op de luchtwegspreekuren patiënten te zien van elkaar. 503 00:35:40,320 --> 00:35:43,320 Dus dat vond ik wel een heel mooi verschijnsel. 504 00:35:43,440 --> 00:35:48,320 Veel waarnemers, zoals ik, werden gevraagd om dat dan te runnen. 505 00:35:48,440 --> 00:35:52,040 Dus dat is, denk ik, een mooi voorbeeld, maar het is ook, wat jij zegt... 506 00:35:52,160 --> 00:35:59,280 nu met het rustiger worden van de coronacrisis zie je dat wat kikkers uit de emmer springen... 507 00:35:59,400 --> 00:36:03,320 en zeggen: Ja, zoveel patiënten vanuit mijn praktijk komen hier niet. 508 00:36:03,440 --> 00:36:07,080 Ik moet meer zien voor anderen, dat vind ik zonde, dan doe ik liever een visite. 509 00:36:07,200 --> 00:36:11,200 En dat is jammer, want als er een tweede golf komt, dan staat het al. 510 00:36:11,320 --> 00:36:14,280 Dan hebben we die luchtwegspreekuren al georganiseerd... 511 00:36:14,400 --> 00:36:18,640 en hoeven we niet weer bij nul te beginnen. -Is dat zo erg dan dat mensen zeggen: 512 00:36:18,760 --> 00:36:23,760 We gaan nu weer terug naar die traditionele functie van de huisarts... 513 00:36:23,880 --> 00:36:28,000 en dat is juist dat de huisarts eigenlijk overal wel wat van afweet... 514 00:36:28,120 --> 00:36:31,280 en niet heel erg gespecialiseerd is in bijvoorbeeld luchtweginfecties? 515 00:36:31,400 --> 00:36:37,120 Dat is ook niet het idee daarvan. Het is meer dat je ziet dat één huisarts van één praktijk... 516 00:36:37,240 --> 00:36:39,120 bijvoorbeeld op maandagmiddag het luchtwegspreekuur draait... 517 00:36:39,240 --> 00:36:42,720 en van een andere praktijk op dinsdagmiddag, en weer een ander op woensdagmiddag... 518 00:36:42,840 --> 00:36:46,400 maar dan wel de patiënten van al die praktijken ziet op die locatie. 519 00:36:46,520 --> 00:36:51,120 Dus je houdt dan feeling met corona en überhaupt luchtwegklachten... 520 00:36:51,240 --> 00:36:52,880 maar je ziet ook de rest van je patiënten. 521 00:36:53,000 --> 00:36:55,480 Maar het betekent wel, zeker als je kleinere praktijken hebt... 522 00:36:55,600 --> 00:37:00,240 dat je 's middags je spreekuur moet dichtgooien. Dat is natuurlijk de balans. 523 00:37:00,360 --> 00:37:05,640 Als daar heel veel werkdruk ligt, en jij zit op je luchtwegspreekuur er komt niemand... 524 00:37:05,760 --> 00:37:09,160 of: We hebben nu een of twee patiënten. Dan is dat een beetje zonde. 525 00:37:09,280 --> 00:37:12,320 Dus dat is waar de schoen nu wringt. 526 00:37:12,440 --> 00:37:15,600 Een ander voorbeeld is in de ziekenhuizen... 527 00:37:15,720 --> 00:37:18,200 dat je zag dat het samenwerken echt boven marktwerking ging. 528 00:37:18,320 --> 00:37:24,680 Dus dat we in een keer zagen dat de patiënten werden verdeeld over de ziekenhuizen... 529 00:37:24,800 --> 00:37:27,520 maar zelfs het personeel werd verdeeld over de ziekenhuizen. 530 00:37:27,640 --> 00:37:31,080 Terwijl de marktwerking eigenlijk geen rol speelde, dus de concurrentie was even niet belangrijk... 531 00:37:31,200 --> 00:37:35,280 blijkt dat we juist efficiënter gingen werken en doelmatiger en al die mooie termen. 532 00:37:35,400 --> 00:37:37,440 Dus dat is ook heel mooi om te zien... 533 00:37:37,560 --> 00:37:44,320 dat er zeker ook nog een orgaan is van bovenaf dat het coördineert. 534 00:37:44,440 --> 00:37:47,440 Dat is een heel mooi leermoment geweest voor ons om te zeggen: 535 00:37:47,560 --> 00:37:52,560 Misschien moeten we dat ook op andere manieren in de zorg implementeren... 536 00:37:52,680 --> 00:37:55,360 want dat werkte dus kennelijk goed. -Ja, en er wordt nu ook naar gekeken... 537 00:37:55,480 --> 00:37:58,920 om meer in de samenwerking te zitten in plaats van marktwerking. 538 00:37:59,040 --> 00:38:04,880 Sophie, jij hebt de afgelopen tijd heel mooie voorbeelden gezien van samenwerking. 539 00:38:05,000 --> 00:38:07,640 Je hebt er al een paar genoemd op het gebied van digitale zorg... 540 00:38:07,760 --> 00:38:11,680 waarbij die samenwerking in de keten plaatsvond. 541 00:38:12,680 --> 00:38:19,040 Heb je nog zo'n mooi voorbeeld en wat is er van belang om die lijn door te trekken na de crisis? 542 00:38:19,160 --> 00:38:24,320 Ook voor de coronacrisis werd mij weleens gevraagd: Hoe organiseer ik samenwerking? 543 00:38:24,440 --> 00:38:29,040 Als vraag, als adviesvraag. Dan denk ik: Waar gaat het je nou om? 544 00:38:29,160 --> 00:38:33,800 Gaat het om samenwerken of gaat het om waarde toevoegen voor de zorggebruiker? 545 00:38:33,920 --> 00:38:39,080 In de corona zag je: Samenwerken was helemaal geen doel. Het doel was om corona te bestrijden. 546 00:38:39,200 --> 00:38:43,320 Ik denk als we dat soort doelen vasthouden en niet kijken naar: 547 00:38:43,440 --> 00:38:46,520 Hoe moeten we samenwerken? Hoe organiseren we het juridisch? 548 00:38:46,640 --> 00:38:49,200 Dan komen we veel verder. Wat ik zie... 549 00:38:49,320 --> 00:38:53,320 Ik kom natuurlijk op een heleboel plekken in de zorg en dat is hartstikke mooi en inspirerend... 550 00:38:53,440 --> 00:38:58,160 want je hebt vaak heel goede voorbeelden, en mensen hebben niet door dat het inspirerend is... 551 00:38:58,280 --> 00:39:01,400 omdat zij het zien als normaal, dat is hun werk. 552 00:39:01,520 --> 00:39:04,960 Een heel klein voorbeeld: In de ouderenzorginstelling... 553 00:39:05,080 --> 00:39:10,240 waar ze een collage maken met het levensverhaal van een cliënt die dement is... 554 00:39:10,360 --> 00:39:16,160 zodat iedereen die binnenkomt, ook als het een stagiaire of invalkracht is, gewoon ziet: 555 00:39:16,280 --> 00:39:19,520 Ik kan iets vragen over het hondje van meneer of mevrouw. 556 00:39:19,640 --> 00:39:25,360 Dat je meteen die band hebt. Een ander voorbeeld is organisatie Part-up... 557 00:39:25,480 --> 00:39:30,280 die niet in functies denkt maar in rollen, en bijvoorbeeld kijkt: 558 00:39:30,400 --> 00:39:36,960 Als je op de IC werkt, dan heb je ook te maken met de mobiliteit van patiënten... 559 00:39:37,080 --> 00:39:38,880 en hoe regel je daar dingen voor? 560 00:39:39,000 --> 00:39:44,280 Is dat de taak van de IC-arts, of is dat een taak die je ook ergens anders kan leggen? 561 00:39:44,400 --> 00:39:49,400 En als je veel meer die rollen ontleedt, en kijkt: Wie vindt het leuk om zo'n rol te nemen? 562 00:39:49,520 --> 00:39:53,040 Dan kun je heel veel meer gebruik maken van de kracht van mensen... 563 00:39:53,160 --> 00:39:54,960 en het werk ook leuker maken. 564 00:39:55,080 --> 00:40:00,920 En ik denk dat je dan ook veel meer organisatieoverstijgend gaat denken... 565 00:40:01,040 --> 00:40:04,720 want als we kijken naar wat in corona nog onvoldoende is benut... 566 00:40:04,840 --> 00:40:06,280 en waar we van kunnen leren... 567 00:40:06,400 --> 00:40:10,880 is dat er enorm veel mensen thuiszaten in een niet cruciaal beroep die zeiden: 568 00:40:11,000 --> 00:40:14,600 Ik wil m'n steentje bijdragen. En daar hebben we nauwelijks gebruik van kunnen maken. 569 00:40:14,720 --> 00:40:16,480 We hebben natuurlijk wel extra handen voor de zorg gehad. 570 00:40:16,600 --> 00:40:20,280 Een paar, maar niet het potentieel wat er lag. 571 00:40:20,400 --> 00:40:28,080 Dus als we meer kijken naar wat we nodig hebben en niet alleen naar welke functies we hebben... 572 00:40:28,200 --> 00:40:31,280 en hoe we de zorg in de instelling organiseren... 573 00:40:31,400 --> 00:40:34,160 dan hobbelt die samenwerking er vanzelf achteraan. 574 00:40:34,280 --> 00:40:39,640 Maar dan is het niet het doel, maar het middel om de zorg goed te organiseren. 575 00:40:39,760 --> 00:40:44,120 En die samenwerking in de regio, dat is een vraag van Jan van den Beek: 576 00:40:44,240 --> 00:40:48,880 Samenwerken in de regio betekent dat sommige partijen meer gaan doen en andere minder. 577 00:40:49,000 --> 00:40:52,480 Hoe zou je die partijen kunnen faciliteren om toch het regiobelang... 578 00:40:52,600 --> 00:40:56,800 boven het eigen organisatiebelang te stellen? Dat is een goede vraag voor jou, Sophie. 579 00:40:56,920 --> 00:41:01,000 Dat moeten ze eigenlijk, want ze houden zich aan de Governancecode Zorg. 580 00:41:01,120 --> 00:41:06,160 En uiteindelijk gaat het om maatschappelijk belang dat je levert, daarom ben je een zorginstelling. 581 00:41:06,280 --> 00:41:11,760 Dus het gaat niet eens om belangen in de regio, het gaat om het belang voor de zorggebruiker... 582 00:41:11,880 --> 00:41:18,560 wat ook regio-overstijgend kan zijn, dus ik denk dat je niet anders kunt als zorginstelling. 583 00:41:18,680 --> 00:41:24,760 Toch ook in de poll, waar u trouwens met 93% overweldigend 'ja' hebt geantwoord op de vraag: 584 00:41:24,880 --> 00:41:27,160 Is regionale samenwerking noodzakelijk... 585 00:41:27,280 --> 00:41:30,240 om de zorg doelmatiger en dichter bij de burger te organiseren? 586 00:41:30,360 --> 00:41:32,880 Daarin komt dat regiobelang toch wel heel erg naar voren. 587 00:41:33,000 --> 00:41:38,960 Dus niet eens alleen het belang voor de patiënt, maar ook om het in de regio te organiseren. 588 00:41:39,080 --> 00:41:43,520 Daar zou je toch als verschillende organisaties een verschillende rol in blijven pakken... 589 00:41:43,640 --> 00:41:46,720 die niet altijd goed is voor je eigen organisatie, toch? 590 00:41:46,840 --> 00:41:49,640 Ja, en dat gebeurt ook. Dat zie je ook op een heleboel plekken. 591 00:41:49,760 --> 00:41:54,440 Vaak zijn ziekenhuizen daarin wel aanjager, maar je ziet dat dat veel gebeurt. 592 00:41:54,560 --> 00:41:56,960 Het enige waar ik wel toe wil oproepen is: 593 00:41:57,080 --> 00:42:01,520 Verzand dan niet in alle soorten organisatievormen die je daarmee moet creëren... 594 00:42:01,640 --> 00:42:03,400 en dat je daar heel veel tijd aan kwijt bent. 595 00:42:03,520 --> 00:42:08,360 Kijk hoe je waarde kunt toevoegen in die regio en ga vanuit daar denken. 596 00:42:08,480 --> 00:42:13,560 Oké. Danka, samenwerking in de regio, dat betekent dus niet alleen tussen huisartsen... 597 00:42:13,680 --> 00:42:19,640 maar ook met ziekenhuizen, met ouderenzorginstellingen, met revalidatiecentra. 598 00:42:19,760 --> 00:42:24,400 Heb jij dat in de afgelopen tijd echt een enorme spectaculaire vlucht zien nemen... 599 00:42:24,520 --> 00:42:27,600 of is dat eigenlijk een beetje gebleven zoals het altijd was? 600 00:42:27,720 --> 00:42:34,480 Jij zat in een regio waar het niet volop crisis was, het was iets rustiger, denk ik? 601 00:42:34,600 --> 00:42:42,520 We kregen ook behoorlijk wat patiënten vanuit Noord-Brabant naar Utrecht toe. 602 00:42:42,640 --> 00:42:49,560 Ook voor corona waren er best wel veel initiatieven waarbij huisartsen bij een MDO... 603 00:42:49,680 --> 00:42:53,360 bij een multidisciplinair overleg zit met allerlei mensen... 604 00:42:53,480 --> 00:42:57,640 bijvoorbeeld de mantelzorger van een patiënt met dementie of met parkinson... 605 00:42:57,760 --> 00:43:00,880 Ik noem maar even wat aandoeningen die vaak meer zorg nodig hebben... 606 00:43:01,000 --> 00:43:02,920 en waarbij je wel met z'n allen probeert te kijken: 607 00:43:03,040 --> 00:43:08,160 Hoe kunnen we allemaal op dezelfde pagina komen om het te organiseren? 608 00:43:08,280 --> 00:43:14,360 Dus dat bestond eigenlijk wel. Ik had juist het idee dat we door corona minder konden afspreken. 609 00:43:14,480 --> 00:43:18,240 Dus dat het allemaal toch een beetje verwaterde. 610 00:43:18,360 --> 00:43:22,200 Dus dat is dus ook een van de kritiekpunten voor een eventuele tweede golf... 611 00:43:22,320 --> 00:43:26,000 dat we die patiënten wel in het vizier houden, dus dat we niet alleen denken aan: 612 00:43:26,120 --> 00:43:28,280 Dat is een kwetsbare patiënt, die moet geen corona krijgen... 613 00:43:28,400 --> 00:43:33,360 maar dat we ons herinneren: We waren met heel veel andere dingen bezig voor deze patiënt... 614 00:43:33,480 --> 00:43:37,400 die ook belangrijk zijn. Dus dat we juist met elkaar in gesprek blijven. 615 00:43:37,520 --> 00:43:41,040 En dat hoeft niet elke keer zo'n MDO te zijn waarbij je met elkaar aan tafel zit... 616 00:43:41,160 --> 00:43:44,160 maar dat kan dus ook op een digitale manier, via Zoom. 617 00:43:44,280 --> 00:43:48,000 Dus ik hoop dat we dat gewoon steeds meer blijven doen. 618 00:43:48,120 --> 00:43:50,880 Je zag het nu al in de eerste lijn met name. 619 00:43:51,000 --> 00:43:55,760 Dus bijvoorbeeld de diëtisten, met de fysiotherapeut, de huisartsen, de mantelzorger... 620 00:43:55,880 --> 00:44:00,080 soms met de thuiszorg erbij of nog met een buurtteam. 621 00:44:00,200 --> 00:44:04,760 Maar de specialisten, die ook vaak een heel belangrijke rol spelen in 'n bepaalde behandeling... 622 00:44:04,880 --> 00:44:06,280 zaten er minder snel bij. 623 00:44:06,400 --> 00:44:09,960 Dat heeft natuurlijk te maken met het feit dat zij in hun ziekenhuis werken. 624 00:44:10,080 --> 00:44:13,320 Dat het voor hen lastiger is om uit hun hok te komen. 625 00:44:13,440 --> 00:44:16,920 Maar als je dat digitaliseert en je zit op Zoom, dan moet dat ook gewoon kunnen. 626 00:44:17,040 --> 00:44:21,880 Dan kunnen we dus die schotten tussen de eerste en tweede lijn verwijderen. 627 00:44:22,000 --> 00:44:27,800 Ik denk dat dat de toekomst is. Dat we zo moeten blijven communiceren. 628 00:44:27,920 --> 00:44:33,080 We komen bijna aan het einde van dit webinar. Als ik jullie allebei nog de vraag stel: 629 00:44:33,200 --> 00:44:36,640 Wat is nou dé les uit de afgelopen maanden... 630 00:44:36,760 --> 00:44:41,320 op het gebied van samenwerking of preventie of e-health, je mag zelf kiezen. 631 00:44:41,440 --> 00:44:44,880 Wat is de les die je meeneemt naar de toekomst? Sophie? 632 00:44:45,000 --> 00:44:48,080 Dat je eigenlijk vandaag kunt beginnen met dingen zo te doen... 633 00:44:48,200 --> 00:44:50,600 zoals je denkt dat het het beste is voor goede zorg... 634 00:44:50,720 --> 00:44:55,360 en dat je niet hoeft te wachten tot regels anders zijn, systemen anders zijn... 635 00:44:55,480 --> 00:44:59,440 of je organisatie je faciliteert. Dus ik zou zeggen: 636 00:44:59,560 --> 00:45:05,080 Denk al na over wat je morgen gaat doen aan e-health, in de samenwerking... 637 00:45:05,200 --> 00:45:10,600 hoe je de preventie gaat bevorderen. En dat kan heel klein: Zet een fruitschaal op kantoor. 638 00:45:10,720 --> 00:45:14,160 Hou het simpel. Maak het niet te ingewikkeld en begin gewoon. 639 00:45:14,280 --> 00:45:16,600 Heel goed. Voordat ik bij jou kom, Danka... 640 00:45:16,720 --> 00:45:19,360 dat is het mooie aan zo'n webinar waar mensen vragen kunnen stellen. 641 00:45:19,480 --> 00:45:24,400 Er is nog een vraag binnengekomen, dus die nemen we nog snel even mee. 642 00:45:24,520 --> 00:45:26,840 Wat is er, wat jullie betreft... 643 00:45:26,960 --> 00:45:32,720 nog niet veranderd in tegenstelling tot wat jullie hadden verwacht? 644 00:45:32,840 --> 00:45:36,560 Dat is een heel moeilijke vraag misschien, maar zijn er dingen waarvan jullie denken: 645 00:45:36,680 --> 00:45:39,920 Dat had ik verwacht dat dat echt anders zou gaan. 646 00:45:40,040 --> 00:45:43,880 Jij knikt heel hard ja, Sophie? -Ja, meer waardering voor zorgverleners... 647 00:45:44,000 --> 00:45:47,880 en -professionals. Ik dacht: Daar hebben we zo'n slag gemaakt. 648 00:45:48,000 --> 00:45:52,960 En dan zie je toch dat het in de praktijk weer zo snel wegebt naar een paar keer applaus. 649 00:45:53,080 --> 00:46:00,160 Ik denk, ook buiten corona: Waardering voor het werk dat mensen in de zorg doen. 650 00:46:00,280 --> 00:46:05,040 Gaan we over naar de zorgprofessional aan de desk. 651 00:46:05,160 --> 00:46:07,840 Voor mij, denk ik... 652 00:46:10,040 --> 00:46:16,680 Dat ik toch had gehoopt of verwacht dat die digitalisering meer een vlucht zou nemen... 653 00:46:16,800 --> 00:46:20,440 en dat we niet, wat we nu wel zien, voor een groot deel toch weer teruggaan... 654 00:46:20,560 --> 00:46:25,680 naar de reflex van fysieke consulten in praktijken, maar ook in ziekenhuizen. 655 00:46:25,800 --> 00:46:30,040 Dat je toch weer ziet dat een follow-up van een laparoscopie weer in het ziekenhuis plaatsvindt... 656 00:46:30,160 --> 00:46:32,400 om even naar twee littekens te kijken, terwijl je denkt: 657 00:46:32,520 --> 00:46:36,360 We weten toch inmiddels dat dat niet meer hoeft? 658 00:46:36,480 --> 00:46:42,640 Dat is een van de dingen waarvan ik denk: Daar moeten we echt nog wel verder mee. 659 00:46:42,760 --> 00:46:47,040 Deze vraag was trouwens van Ingeborg van de Oord. Hartelijk dank voor je vraag. 660 00:46:47,160 --> 00:46:50,880 En om dan toch nog af te sluiten bij jou, Danka... 661 00:46:51,000 --> 00:46:55,440 dé les op dit gebied waar we het over hebben gehad de afgelopen drie kwartier... 662 00:46:55,560 --> 00:46:57,880 die jij meeneemt naar de toekomst? 663 00:46:58,800 --> 00:47:03,560 De les is, denk ik, dat je merkt dat onder zorgprofessionals... 664 00:47:03,680 --> 00:47:08,840 enorme bereidheid is, enorme wil is om het zorgsysteem te veranderen. 665 00:47:08,960 --> 00:47:12,000 Dat vind ik heel mooi om te zien, dat we met z'n allen weten: 666 00:47:12,120 --> 00:47:17,080 Het pad waarop we nu zitten, leidt op den duur tot het stijgen van de zorgkosten... 667 00:47:17,200 --> 00:47:20,680 de kwaliteit van zorg wordt er niet beter van, de wachtlijsten gaan alleen maar oplopen. 668 00:47:20,800 --> 00:47:22,240 We zaten op een doodlopende weg. 669 00:47:22,360 --> 00:47:27,120 Ik merk als ik met collega's praat uit verschillende lijnen van de zorg... 670 00:47:27,240 --> 00:47:30,680 dat iedereen zoiets voelt van: Er moet wat veranderen. 671 00:47:30,800 --> 00:47:32,960 Maar nu moeten we het nog doen. Hoe gaat we dat dan doen? 672 00:47:33,080 --> 00:47:37,280 Maar de wil is er en de bewustwording, daar begint het natuurlijk mee. 673 00:47:37,400 --> 00:47:42,160 Dat je even met z'n allen stilstaat en denkt: Waar waren we de hele tijd zo druk mee? 674 00:47:42,280 --> 00:47:50,280 En waarom doen we dat eigenlijk zo? Dat is een van de positiefste dingen uit deze situatie. 675 00:47:50,400 --> 00:47:55,920 Dank je wel, Sophie, dank je wel, Danka, voor jullie komst vandaag naar de studio. 676 00:47:56,040 --> 00:47:59,920 Daarmee zijn we ook aan het einde gekomen van dit webinar... 677 00:48:00,040 --> 00:48:03,920 maar niet voordat ik nog een paar praktische punten heb. 678 00:48:04,040 --> 00:48:05,840 U in ieder geval hartelijk dank voor het kijken. 679 00:48:05,960 --> 00:48:10,920 U krijgt zo meteen in uw mailbox een evaluatieformulier toegestuurd. 680 00:48:11,040 --> 00:48:15,880 Daarin kunt u aangeven wat u goed vond aan dit webinar, wat beter zou kunnen... 681 00:48:16,000 --> 00:48:19,880 maar ook inhoudelijk, waar we het nog meer over zouden kunnen hebben. 682 00:48:20,000 --> 00:48:24,280 Dus ik zou u willen vragen om die evaluatie in te sturen... 683 00:48:24,400 --> 00:48:30,760 dan kunnen wij daarvan leren en dan zorgen wij ervoor dat wij u nog beter kunnen informeren. 684 00:48:30,880 --> 00:48:36,480 U kunt dit webinar terugkijken. In diezelfde mail zal een link staan naar de pagina... 685 00:48:36,600 --> 00:48:41,440 waar dit webinar geëmbed wordt, dus daar kunt u het terugkijken. 686 00:48:41,560 --> 00:48:45,400 Dan kunt u het ook aan collega's of anderen doorsturen... 687 00:48:45,520 --> 00:48:47,240 als u een interessant onderdeel heeft gezien. 688 00:48:47,360 --> 00:48:53,000 En dat is ook de pagina waarop, niet meteen na dit webinar, maar wel na verloop van tijd... 689 00:48:53,120 --> 00:48:56,880 ook de antwoorden op de vragen die u heeft ingestuurd komen... 690 00:48:57,000 --> 00:49:02,320 die niet live in deze drie kwartier zijn beantwoord. 691 00:49:04,160 --> 00:49:11,560 Eigenlijk wil ik u verder nog bedanken voor het kijken en tot een volgende keer. 692 00:49:11,680 --> 00:49:12,880 Tot ziens.