Minister bezoekt JZOJP-initiatieven in Groningen

Maandag 2 september bracht minister Bruins een bezoek aan het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). Tijdens dit bezoek maakte hij kennis met een aantal projecten die bijdragen aan de Juiste Zorg op de Juiste Plek.

Sneller herstel door voorbereiding op behandeling

Na ontvangst door Ate van der Zee, vice-voorzitter van de Raad van Bestuur, maakte de minister kennis met het UMCG Prehabilitatiecentrum. Prehabilitatie zorgt ervoor dat patiënten beter toegerust zijn op de chirurgische ingreep of oncologische behandeling die hen te wachten staat. Daarbij wordt niet alleen naar fitheid gekeken, maar ook bijvoorbeeld naar stress, voeding en alcohol. Zo wordt geprobeerd de kans op complicaties te verminderen en patiënten sneller te laten herstellen. Een patiënt die deelneemt aan het prehabilitatietraject en de betrokken chirurg deelden hun ervaringen. En die zijn positief: prevalidatie heeft de potentie om betere kwaliteit tegen lage(re) kosten te bieden. Uiteraard moet daarbij wel zorgvuldig worden afgewogen op welke manier en voor welke patiënten prehabilitatie uitkomst biedt. Hierover vinden ook gesprekken met zorgverzekeraars plaats.

Regionale samenwerking voor hartpatiënten

Een tweede project dat aan bod kwam is HartNet Noord-Nederland. In de provincies Groningen en Drenthe hebben relatief veel mensen een hartaandoening. Zorgaanbieders, verzekeraars en belangenbehartigers in de regio staken daarom de handen ineen om hun inwoners optimale hartzorg te bieden. Huisartsen zijn samen met cardiologen verantwoordelijk voor hartzorg in de regio. Indien nodig verwijzen zij patiënten door naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis. Is de zorgvraag complex? Dan wordt de patiënt naar het UMCG verwezen. Vervolgens worden zij, zodra het kan, weer terugverwezen naar de cardioloog in een regionaal ziekenhuis. En ook in het regionale ziekenhuis wordt waar mogelijk terugverwezen naar de huisarts. Zo ontvangt de patiënt de beste zorg, zo dicht mogelijk bij huis.

Succesfactoren bij dit initiatief zijn onder andere de samenwerking in de regio, afspraken met de huisartsen en zorgverzekeraars, de dienstbare opstelling van het UMCG als één van de partijen in deze samenwerking en de rol en ruimte voor jonge artsen. Tegelijk blijven er ook uitdagingen zoals het loslaten van omzet voor laagcomplexe zorg die beter elders geleverd kan worden.

Ziekenhuiszorg thuis

Nog een stap verder naar de thuissituatie is het zorgprogramma Hospital@Home. Omdat een acute ziekenhuisopname bij thuiswonende kwetsbare ouderen met cognitieve stoornissen regelmatig gecompliceerd verloopt, kan een groot deel van hen na ontslag uit het ziekenhuis niet direct naar huis. In plaats daarvan moeten zij (tijdelijk) worden opgenomen in een verpleeghuis. Hospital@Home was een initiatief dat verkent hoe deze groep kwetsbare mensen ziekenhuiszorg in de thuissituatie kan ontvangen. Zo worden ziekenhuis-gerelateerde complicaties en verpleeghuisopname voorkomen.

Het initiatief wordt in zijn huidige vorm beëindigd omdat het UMCG zich primair gaat richten op 3e lijns zorg. Mensen die deze zware zorg nodig hebben zijn vaak te kwetsbaar om in aanmerking te komen voor Hospital@Home. Desondanks heeft het initiatief een schat aan ervaring opgeleverd hoe zorg (dichterbij) thuis aangeboden kan worden en mensen langer veilig thuis kunnen wonen. De afgelopen jaren deelde initiatiefnemer professor Sophia de Rooij (inmiddels voorzitter Raad van Bestuur Medisch Spectrum Twente) regelmatig de praktische uitdagingen waar ze bij dit project tegenaan liepen. Zo was (de interpretatie van) beleid en regelgeving in de praktijk bijvoorbeeld een flinke zoektocht.

De minister ziet de noodzaak van slimme zorg thuis. Er komen steeds meer kwetsbare ouderen en mensen met chronische aandoeningen. Ziekenhuizen kunnen dat niet aan en dus zullen we moeten blijven zoeken naar manieren om zorg dichterbij huis te brengen.

Zorg op maat door 3D-technologie

Tot slot kreeg de minister een rondleiding door het 3D-lab van het UMCG. 3D-technologie maakt het mogelijk om ingewikkelde operaties zorgvuldig voor te bereiden. De te opereren gebieden worden in kaart gebracht en er worden mallen geprint die ervoor zorgen dat de daadwerkelijke operatie uitermate precies verloopt. Bovendien kunnen er 3D-implantaten worden geprint voor patiënten bij wie standaardimplantaten niet voldoen. Tot slot kunnen de 3D-modellen helpen bij het trainen van jonge chirurgen.

Verandering is noodzaak

Voorkomen, verplaatsen en vervangen van medische zorg is een uitdaging. Het vereist een andere organisatie van zorg. Oude processen en patronen moeten worden doorbroken en zorg moet over domeinen heen worden geleverd. Toch is het nodig om de zorg organiseerbaar te houden. Ook in Groningen is deze verandering pure noodzaak. Het is mooi om te zien dat het UMCG daar, samen met alle relevante partijen in de regio volop mee bezig is.