Regionale samenwerking en patiëntenparticipatie: zorg organiseren rondom de mens

Hoe organiseren we de zorg rondom de patiënt? En waarom is regionale samenwerking zo belangrijk? Op 8 oktober ging Simon Broersma (Skipr) hierover in gesprek met bestuurders Dianda Veldman (Patiëntenfederatie Nederland) en Bart Smit (Mediis). 

Kijk het webinar terug

Een mens is meer dan een long of een knie

De beweging van de Juiste Zorg op de Juiste Plek heeft als doel om de zorg toekomstbestendig te maken. Dianda Veldman hoopt dat de beweging er ook voor zorgt dat de zorg mensgerichter wordt: “Voor de ene dokter ben je een long en voor de andere een knie. Maar wie kijkt naar de hele mens?” Als bestuurder van Mediis hanteert Bart Smit zo’n integrale aanpak door nauw samen te werken met andere disciplines binnen de regio Midden-Holland, van het sociaal domein tot aan de laatste levensfase.

Corona als katalysator voor samenwerking

Het geheim van succesvolle regionale samenwerking zit hem vooral in een lange adem, aldus Bart Smit: “Het is vijf stappen vooruit en vier achteruit. Als je die ene stap als winst beschouwt, kom je uiteindelijk verder.” De coronacrisis heeft in zijn regio als katalysator gewerkt voor het nemen van organisatorische hordes. “In de eerste golf hadden we binnen anderhalve week een loket voor alle zorg buiten het ziekenhuis opgezet. Daar hadden we anders drie jaar voor nodig gehad.”

Grote regionale verschillen

Dianda Veldman heeft door de corona-uitbraak ook gezien hoezeer regio’s van elkaar verschillen: “Regio’s die al langer samenwerkten en elkaar wisten te vinden hadden de boel snel op orde. Waar die organisatorische kant nog niet geregeld was, daar was dat vreselijk moeilijk. Dat benadrukt hoe belangrijk het is dat partijen in een regio elkaar kennen en samen goede afspraken maken.”

Laat patiënt meepraten 

Patiënteninbreng is een essentieel ingrediënt van mensgerichte zorg. Maar hoeveel er ook over het belang van deze vorm van burgerparticipatie wordt gepraat, in de praktijk komt het nog niet echt van de grond, zo beschrijft Dianda Veldman. “Patiëntenvertegenwoordigers worden nog te weinig betrokken. Met het initiatief Ikzoekeenpatient.nl trainen wij patiënten om op een professionele manier mee te praten over zorgprocessen, maar daar wordt nog nauwelijks gebruik van gemaakt.”

Minder medicaliseren

Burgerparticipatie betekent voor Bart Smit ook het betrekken van een gemeenschap. Het regioverband waar hij onderdeel van is wil spelers van het maatschappelijk middenveld - zoals vrijwilligers in de buurt - systematischer inzetten om problemen in het sociaal domein te signaleren en op te pakken. “Als we de gemeenschapszin terug kunnen brengen en we de vraag kunnen stellen: ‘wat heb je nodig’, dan denk ik dat we veel minder medicaliseren.”