Anders werken maakt praktijkhouden leuker

Toen huisarts Dit van der Wal in Barger-Compascuum in 2019 met pensioen ging en er geen opvolger was, sprong artsenorganisatie Dokter Drenthe in de bres. Met een pool van waarnemers werd de huisartsenzorg voor de 2300 patiënten in het Drentse dorp overeind gehouden. Ondertussen werkte Dokter Drenthe aan het aantrekkelijker maken van de praktijk voor jonge huisartsen. Kleinschalig, meer digitaal en op afstand en meer regie bij de patiënt.

Jeanet Scheper is praktijkconsulent bij Dokter Drenthe. Na het vertrek van dokter Van der Wal nam ze het management van de praktijk in handen. “Het lukte niet om een praktijkhoudende huisarts te interesseren”, legt ze uit. “Veel artsen zien er tegenop: administratie, personeelsbeleid, gedoe met de huisvesting, minder tijd om medisch bezig te zijn. Terwijl je maar een beetje meer betaald krijgt.”

Scheper zorgde ervoor dat het rooster gevuld werd door een team van waarnemende huisartsen. Tegelijk ging Dokter Drenthe aan de slag om de praktijk, Veendokters gedoopt, aantrekkelijker te maken. Zodat er op termijn toch een praktijkhoudende huisarts verleid kon worden om Barger-Compascuum tot zijn of haar werkgebied te maken. De inspiratie kwam onder meer van de Amsterdamse huisarts Vladan Ilich en zijn flexdokters-concept.

Patiëntenportaal

“We gingen anders werken”, vertelt Scheper. “Als mensen bellen, krijgen ze een antwoordapparaat. Ze kunnen dan aangeven hoe laat ze teruggebeld willen worden. Patiënten staan daardoor niet meer in de wacht en de assistent heeft veel meer regie en wordt niet steeds gestoord door de telefoon. Daarnaast werken we met een portaal en een app voor onder meer zelfmetingen van bloeddruk Driekwart van de patiënten doet hier al aan mee. Daardoor blijft er meer tijd over voor complexe zaken.”

Voor de app is gebruik gemaakt van een bestaand systeem dat in nauw overleg is aangepast. De waarden die patiënten doorgeven, komen automatisch in het patiëntendossier. Bij kleine afwijkingen krijgt de patiënt het advies om op thuisarts.nl te kijken. Bij grote afwijkingen krijgt de arts een melding, zodat hij of zij contact kan opnemen met de patiënt. Scheper: “De patiënt krijgt zo meer de regie over zijn eigen gezondheid en de meeste patiënten hoeven niet naar de praktijk te komen.”

Naast de werkwijze werd ook de locatie onder handen genomen. Van der Wal hield praktijk aan huis en die praktijk voldeed niet goed aan de wensen van jonge artsen van vandaag. Op 28 februari 2020 werd een ‘tiny practice’ van 50 vierkante meter neergezet in het dorp. Het concept is ontwikkeld samen met Westerdokters in Amsterdam, de praktijk van Vladan Ilich.

Jonge dokters warm maken voor Drenthe

Ondertussen deed Scheper haar best om Drenthe jonge dokters en basisartsen warm te maken om in Drenthe te werken. Om kennis te maken met het dorp, de omgeving, de mensen en de nieuwe manier van werken. In de hoop dat een van hen ervoor zou kiezen om de praktijk over te nemen. Maar voor het zover was, zou ze het drukker krijgen. Want in juli 2022 ging ook huisarts Hans Douwes in het naastgelegen Zwartemeer met pensioen en kwamen nog eens 2000 mensen zonder huisarts te zitten.

Dokter Drenthe sprong ook in dit gat en besloot het flexconcept ook hier toe te passen. Tijdens een ‘digitale week’ in de plaatselijke bibliotheek kregen de patiënten uitleg over de nieuwe werkwijze. “De meeste mensen zagen in dat er ook iets te winnen was”, zegt Scheper. “Altijd inzage in je dossier, eenvoudig afspraken maken en medicatie bestellen, snel toegang tot uitslagen. Driekwart van de patiënten ging probleemloos mee.”

Ineke Super is een van de jonge dokters die naar Oost-Drenthe gelokt zijn. In oktober 2022 heeft ze haar opleiding tot huisarts afgerond en is hierna begonnen in de praktijk in Zwartemeer. Moeiteloos somt ze de nadelen van een eigen praktijk op. En toch is ze begonnen aan een traject, samen met Dokter Drenthe, om in juni 2023 de praktijk in Zwartemeer over te nemen.

Geweldige manier om dokter te zijn

“Het is een droom die uitkomt”, vertelt Super. “Een kleine praktijk waarin je bijna al je patiënten en hun achtergrond kent. Een plek waar je je vestigt en er jarenlang kunt zijn voor de populatie. Waar je kinderen ziet opgroeien en mensen oud ziet worden en er als dokter een groot deel van hun leven voor ze kunt zijn. Dat is een geweldige manier om het vak uit te oefenen.

“Als je de populatie goed kent, kun je vaak sommige klachten goed verklaren. Zo weet je dat die ene mevrouw die ieder jaar in de winter op het spreekuur komt met heftige buikpijn geen ernstige aandoening heeft, maar dat dit een uiting is van het verdriet om haar partner die een paar jaar daarvoor in de winter is overleden. Dat maakt dat je anders kunt dokteren, meer op het sociale vlak en meer betrokkenheid voelt bij de mensen.”

En die nadelen dan? “Die zijn er zeker, maar daar is goed over nagedacht. Mijn partner gaat zich bezighouden met het management, ICT en andere randzaken”, lacht Super. “Daardoor heb ik meer tijd om echt dokter te kunnen zijn. En Dokter Drenthe begeleidt me bij het overnametraject. Ik volg bijvoorbeeld de cursus ‘Van waarnemer naar praktijkhouder’ met allerlei praktisch informatie. Er moet veel geregeld worden; verzekeringen, certificaten. Ik ben blij dat ik daar hulp bij krijg.”

Ze kan niet wachten om in Zwartemeer haar eigen praktijk te starten en zit vol ideeën. “Het is een gebied met relatief veel mensen met een lage sociaaleconomische positie en de daarmee gepaard gaande gezondheidsproblemen: veel roken, weinig bewegen, overgewicht en veel chronische aandoeningen. Ik zie het als een uitdaging om het een beetje de goede kant op te duwen. Kleine stapjes, zoals lunchwandelen met de dokter of overleg met de supermarkt om wat meer te doen aan gezond eten.”

Verder digitaliseren

Scheper blijft nog even aan het roer bij Veendokters in Barger-Compascuum. Maar ze heeft goede hoop dat ook daar binnen niet al te lange tijd een praktijkhoudend huisarts het van haar overneemt. “We hebben contact met verschillende dokters die belangstelling hebben. Ondertussen gaan we door met digitaliseren om druk weg te halen bij de assistent en het werk leuk en aantrekkelijk te maken. Want ook aan assistenten is een groot tekort.”