De oogzorg in Noord-Limburg staat onder druk. De vergrijzing en een tekort aan oogartsen zorgen voor lange wachttijden, met soms onherstelbare schade als gevolg. Huisarts Monique Baggen nam na haar pensionering samen met oud-ondernemer Roel Noten het initiatief voor een oogkliniek in Blerick. De kliniek vult het gat tussen de huisarts en de oogspecialist.
Monique Baggen is CHBB-huisarts (College voor Huisartsen met Bijzondere Bekwaamheden) met als specialisme oogheelkunde. Ze verzorgt ook regelmatig de zogeheten trainingen over dit onderwerp. Met haar kennis over oogzorg is Baggen een relatieve uitzondering onder de huisartsen. Veel collega’s hebben noch de kennis, noch de apparatuur om oogonderzoek te doen bij hun patiënten. Zij verwijzen patiënten met oogklachten vrijwel standaard door naar de oogarts.
‘Daardoor gaan veel patiënten naar het ziekenhuis terwijl dat niet nodig is’, zegt Baggen. ‘Bij een goede diagnose zouden veel klachten verholpen kunnen worden door de huisarts. Met de oogkliniek willen we onnodige verwijzingen voorkomen en patiënten sneller helpen.’ Het doel van de oogkliniek is om patiënten binnen een week te spreken en onderzoeken. En te zorgen dat alleen nog de mensen met ernstige aandoeningen naar het ziekenhuis worden doorverwezen, De kliniek is ook bereikbaar voor spoedgevallen.
Op 3 oktober 2022 opende de kliniek zijn deuren. Maar voor het zover was, moest er heel wat overlegd, gepraat en overtuigd worden, vertelt Roel Noten. ‘We hebben gesprekken gevoerd met alle stakeholders: de oogartsen van VieCuri Medisch Centrum in Venray en Venlo en Oogkliniek Noord-Limburg in Venray, de regionale huisartsenorganisatie Cohesie, optometristen in de regio en verzekeraar VGZ.
Vraagtekens
De huisartsen zetten in het begin wel vraagtekens bij de samenwerking met optometristen in de regio die de oogkliniek nastreeft. ‘De optometristen zijn verbonden aan optiekzaken’, legt Noten uit. ‘Sommige huisartsen waren bang dat die hun patiënten dan een bril zouden verkopen. Wij zijn ervan overtuigd dat er goede afspraken te maken zijn en dat de optometristen patiëntenzorg en commerciële activiteiten kunnen scheiden. We hebben inmiddels overeenkomsten met vijf optometristen.’
Overigens juichen niet alle optometristen de komst van de oogkliniek toe. ‘Sommigen zien ons als concurrenten’, zegt Noten. ‘Ik vind sowieso dat concurrentie niet thuishoort in de zorg; dan gaat het niet meer om de patiënt, maar om de onderneming. We staan voor de taak om samen het zorginfarct in deze regio op te lossen. De patiënten hebben ons nodig; lang wachten op diagnose en behandeling van oogklachten betekent vaak achteruitgang van het zicht.’
Het team van Oogkliniek Baggen bestaat naast Noten en Baggen uit een tweede CHBB-huisarts, een optometrist en een technisch oogheelkundig assistent. De patiënten zijn over het algemeen heel tevreden met de kliniek. ‘We nemen de tijd om de patiënt gerust te stellen en goed uit te leggen hoe hun situatie is, aldus Baggen. ‘Soms zie ik wel even twijfel: is hier geen oogarts? Maar als ze merken dat wij gespecialiseerde huisartsen zijn, stelt dat hen gerust. En iedereen is blij dat ze snel terecht kunnen, hier in de kliniek of bij een optometrist in hun eigen dorp.
Veelbelovende resultaten
De kliniek is nog maar kort open, maar de eerste resultaten zijn veelbelovend. Huisartsen weten de kliniek goed te vinden. Noten: ‘In de eerste 15 weken heeft 63 procent van de huisartsen van Cohesie een verwijzing gestuurd; 83 procent van de huisartsenpraktijken maakt gebruik van de kliniek.’
Slechts 1 op de 4 patiënten wordt nog doorverwezen naar de oogarts. Het gaat hierbij vooral om urgente en complexe klachten. ‘Vaak doordat er te lang gewacht is’, aldus Baggen. ’Meer dan 75 procent van de aandoeningen kunnen we hier behandelen, zoals infecties of onschuldige aandoeningen. Vaak is het nog niet nodig om de oogarts te zien en monitoren we de ontwikkeling. Dankzij goede samenwerking met de oogartsen van VieCuri en Oogkliniek Noord-Limburg kunnen patiënten die wél complicaties of ernstige aandoeningen hebben, snel terecht bij de specialist.’
‘De samenwerking in het team is een belangrijke factor voor succes’, zegt Baggen. ‘We hebben ook veel gehad aan de adviezen van Tjeerd de Faber, oogarts bij het Oogziekenhuis in Rotterdam. Verder is er een gezamenlijk gevoeld belang bij alle stakeholders om de oogzorg voor patiënten in onze regio te verbeteren. We overleggen regelmatig met alle betrokken partijen om de zorg te finetunen.’
