Patiënten die chronisch medicijnen gebruiken krijgen steeds vaker geautomatiseerd elke drie maanden hun medicijnen thuisbezorgd. Omdat patiënten niet meer naar de apotheek hoeven, heeft de apotheker weinig zicht meer op hoe zij omgaan met hun medicijnen. Drie apotheken in Amersfoort voeren sinds 2020 jaargesprekken met patiënten die langdurig medicijnen slikken. Dit bevordert de therapietrouw. Daarnaast verwijzen de medewerkers patiënten regelmatig door naar andere hulpverleners.
Mark Slager is apotheker bij Apotheek Orion in de Amersfoortse wijk Schothorst. “Wij hadden al langer de wens om het contact met chronische patiënten aan te halen”, legt hij uit. “We hebben veel geautomatiseerd. Daardoor is het proces efficiënter geworden, maar we zien patiënten ook minder. En als mensen wel aan de balie komen en je vertellen dat ze nog medicijnen in huis hebben, terwijl uit onze gegevens blijkt dat die op zouden moeten zijn, heb je vaak geen tijd om uitgebreid in gesprek te gaan.”
Apotheek Orion ging dan ook graag in op de uitnodiging om mee te doen aan een pilot om alle patiënten die chronisch medicijnen gebruiken ieder jaar uit te nodigen voor een gesprek. In dat gesprek wordt het medicijngebruik besproken en problemen die patiënten daarbij ondervinden. Vaak gaan de gesprekken verder dan dat en komen ook onderwerpen als eenzaamheid, slechte gewoontes en valpreventie aan de orde.
De gesprekken worden gevoerd door assistenten van de apotheek. “Dat leren ze niet in de opleiding”, zegt Slager. “We gebruiken de vragenlijst medicatieproblemen van het Nivel. De assistenten hebben een gesprekstraining gevolgd en ze houden intervisie om ervaringen uit te wisselen en van elkaar te leren. Zij vinden het een verrijking van hun werk. Dat is ook niet onbelangrijk, in deze tijden van krapte op de arbeidsmarkt.
”Voorafgaand aan het gesprek worden patiënten gevraagd om hun medicatie te tellen. “Vier op de tien patiënten hebben meer in huis dan uit onze administratie blijkt”, vertelt Slager. “Dat betekent dus dat ze regelmatig vergeten om hun pillen in te nemen. Volgens landelijk onderzoek is de schade als gevolg van slechte therapietrouw meer dan een miljard euro per jaar. Wij proberen mensen te motiveren om daaraan te werken en geven daar tips voor.”
Vertrouwensband
De jaargesprekken zorgen voor een vertrouwensband. Dat is belangrijk, bijvoorbeeld als er problemen zijn bij de levering en patiënten moeten overstappen op een ander merk. Patiënten praten volgens Slager met medewerkers van de apotheek makkelijker over hun gedrag dan met hun huisarts. Over vergeten medicijnen in te nemen, maar ook over eenzaamheid en leefstijl. Eén op de vijf patiënten wordt na het gesprek in contact gebracht met andere hulpverleners.
“Denk aan slechte gewoontes. Veel medicijngebruik heeft een relatie met ongezond gedrag. Te veel roken, te weinig bewegen, slecht slapen. Veel mensen willen best veranderen, meer dan je denkt. Maar ze hebben daar hulp bij nodig. We spreken regelmatig mensen die slaapmedicatie gebruiken en daar eigenlijk vanaf willen. Vaak hebben ze het zelf al geprobeerd, maar is het niet gelukt. Met goede begeleiding lukt het misschien wel.”
De jaargesprekken dragen eraan bij dat patiënten beter omgaan met hun medicijnen. Volgens apotheker Slager is de therapietrouw 20 procent beter dan voor de jaargesprekken. “Patiënten krijgen ook meer de regie over hun medicijngebruik. In het begin was het even wennen, maar inmiddels waarderen patiënten het gesprek gemiddeld met een 8,3.”
Daarnaast worden problemen rond het medicijngebruik sneller opgemerkt. Bijvoorbeeld als medicijnen niet doen wat ze zouden moeten doen. Vooral ouderen gebruiken soms veel verschillende geneesmiddelen. Die zijn vooral getest op jonge mannen. Het effect op ouderen die bovendien ook andere medicijnen gebruiken kan dan ander uitpakken. “Als er aanleiding toe is, bespreken we patiënten en hun medicijngebruik in de medicatiereview met de huisarts. Die kan eventueel de medicatie aanpassen.”
JZOJP doen we samen
Stel je vraag aan de initiatiefnemer
Wil je meer weten over dit praktijkvoorbeeld? We brengen je graag in contact met de initiatiefnemer. Mail je contactverzoek via de knop hieronder en we sturen je binnen 3 werkdagen de contactgegevens door.
