Ketenaanpak Valpreventie

De Ketenaanpak Valpreventie is gericht op thuiswonende ouderen van 65 jaar en ouder die meer risico lopen op vallen. De Ketenaanpak Valpreventie omschrijft de stappen die een oudere doorloopt en hoe je deze samen met de juiste professionals implementeert. 

De gemeenten richten de Ketenaanpak Valpreventie in voor hun oudere inwoners. Dit is vastgelegd is het Integraal Zorg Akkoord (IZA) en het Gezond en Actief Leven akkoord (GALA). Via de Specifieke uitkering (SPUK) krijgen de gemeenten middelen om de afspraken in het GALA vorm te geven.

Werkwijze Valpreventie: 4 stappen

De ketenaanpak valpreventie bestaat uit vier stappen. In de handreiking Ketenaanpak Valpreventie vind je per stap een uitleg: wat is het, hoe en waar wordt het uitgevoerd en wie heeft hierin een rol.

Stap 1: Opsporen valrisico

Professionals die met ouderen werken zijn essentieel om een verhoogd valrisico te signaleren. Ouderen zijn zich vaak niet bewust dat ze een verhoogd valrisico hebben, of ze zien vallen als iets dat nu eenmaal bij het ouder worden hoort. Afhankelijk van het risico kan actie worden ondernomen.

Stap 2: Screenen van valrisicofactoren

Bij ouderen met een verhoogd valrisico brengt de professional de risicofactoren voor vallen bij (thuiswonende) ouderen in kaart met de Valanalyse. Aan de hand hiervan kunnen adviezen en interventies op maat gegeven worden.

Stap 3: Valpreventieve beweeginterventies

Een effectieve valpreventie-aanpak bevat altijd een valpreventieve beweeginterventie. Er zijn drie valpreventieve beweeginterventies: 

Stap 4: Actieve begeleiding en doorverwijzing naar structureel beweegaanbod

Het is belangrijk ouderen goed te begeleiden naar passend sport- en beweegaanbod dat aansluit bij het niveau en de wensen en behoeften van ouderen. Het helpt als aanbieders van sport en beweging al tijdens de interventie vertellen over de mogelijkheden. Dit vergroot de kans dat ouderen na het volgen van een beweeginterventie als groep doorgaan met sport en bewegen. 

De Tipkaart Valpreventie van het Kenniscentrum Sport & Bewegen geeft handvatten om de verbinding te maken met structureel sport- en beweegaanbod.

Waarom valpreventie?

In 2021 bezochten 105.000 ouderen van 65 jaar en ouder de spoedeisende hulp na een val. Dat is elke 5 minuten! Eén op drie ouderen moest worden opgenomen in het ziekenhuis en 5,209 ouderen overleden door een val. Om ouderen met een verhoogd valrisico op te sporen en de kans op ongelukken te verkleinen is de Ketenaanpak Valpreventie opgezet.

Waar staan we nu?

Bij de inrichting van de Ketenaanpak Valpreventie voor ouderen waren er begin 2024 twee knelpunten:

  1. de inkoop van een valpreventieve beweeginterventie voor ouderen met verhoogd valrisico én onderliggend lijden;
  2. de valrisicobeoordeling.

Lees de stand van zaken rond de knelpunten

Downloads en links

  • Handreiking Ketenaanpak Valpreventie

    De handreiking Ketenaanpak Valpreventie helpt gemeenten, GGD’en en lokale partners om aan de slag te gaan met de Ketenaanpak Valpreventie. Je doorloopt de vier stappen van de werkwijze van de ketenaanpak en er is aandacht voor het borgen van de aanpak.
  • Infographic Ketenaanpak Valpreventie
  • Ouderen Motiveren

    Voor succesvolle valpreventie is het belangrijk dat ouderen gemotiveerd zijn. Dat lukt als je op de juiste manier inspeelt op motieven en weerstanden. Op deze pagina lees je over drie fases van motiveren en vind je onder meer een e-learning over motieven en weerstanden bij ouderen.
  • Loket Gezond Leven

    Loketgezondleven.nl heeft een kennisoverzicht gemaakt van alle doelen én ketenaanpakken. Hier vind je ook praktische handreikingen voor de verschillende ketenaanpakken.
  • VeiligheidNL

    VeiligheidNL biedt inhoudelijk advies en ondersteuning op het gebied van effectieve valpreventie. Op de site vind je ook de meest gestelde vragen en antwoorden. Staat je vraag er niet tussen? Neem dan contact op met Wietske Hoekstra, consultant valpreventie, via w.hoekstra@veiligheid.nl
  • Ondersteuningsteam Gezond en Actief Leven

    Het Ondersteuningsteam Gezond en Actief Leven van de VNG  is de vraagbaak voor gemeenten voor het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en de Specifieke uitkering (SPUK). 
  • Aanpak Gezonde Gemeente RIVM

    De Aanpak Gezonde Gemeente van het RIVM ondersteunt gemeenten bij het ontwikkelen van een integrale aanpak.

Bekijk deze video's over valpreventie